Ένας πρόσφατα αποκαλυφθείς αρχαίος αιγυπτιακός τάφος αγνώστου φαραώ ρίχνει φως σε βασιλική οικογένεια που κάποτε κυβερνούσε την περιοχή πριν από 3.600 χρόνια.
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον τεράστιο ταφικό θάλαμο από ασβεστόλιθο, ο οποίος διαθέτει πολλαπλά δωμάτια και μια διακοσμημένη είσοδο, τον Ιανουάριο στην Άβυδο της Αιγύπτου. Αλλά ο προοριζόμενος ένοικος του πολυτελούς τάφου παραμένει ένα μυστήριο.
Οι νεκροθάφτες είχαν καταστρέψει το ιερογλυφικό κείμενο που ήταν ζωγραφισμένο σε τούβλα στην είσοδο, αφήνοντας το όνομα δυσανάγνωστο, σύμφωνα με δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 27 Μαρτίου το Μουσείο Penn του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.
Ο εντυπωσιακός τάφος δεν περιείχε σκελετικά υπολείμματα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναγνώριση του ιδιοκτήτη του.
Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για φαραώ του Άνω Βασιλείου
Ωστόσο, οι ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη πιστεύουν ότι είναι πιθανότατα ο τόπος ανάπαυσης ενός βασιλιά που κυβέρνησε την Άνω Αίγυπτο κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Ενδιάμεσης Περιόδου μεταξύ του 1640 και του 1540 π.Χ. ως μέλος της δυναστείας της Αβύδου, μιας από τις λιγότερο κατανοητές δυναστείες της αρχαίας Αιγύπτου.
Ο μυστηριώδης βασιλιάς μπορεί να είναι ένας από τους πολλούς που ως γνωστόν λείπουν από τα παραδοσιακά αρχεία των μοναρχών που κάποτε κυβέρνησαν την περιοχή.
«Πρόκειται για μια πολύ μυστηριώδη, αινιγματική δυναστεία που φαίνεται να έχει ουσιαστικά ξεχαστεί από τα αρχαία αρχεία της Αιγύπτου, επειδή βρισκόταν σε αυτή την περίοδο πολιτικής παρακμής και κατακερματισμού», δήλωσε ο Τζόζεφ Γουέγκνερ, αιγυπτιολόγος και καθηγητής αιγυπτιακής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, ο οποίος ηγήθηκε της ανασκαφής.
«Αυτός ο μυστηριώδης τάφος … ανοίγει ένα νέο είδος οδού έρευνας (για τη δυναστεία του Άβυδου)».
Ο ταφικός θάλαμος είναι ο μεγαλύτερος που έχει ανακαλυφθεί από οποιονδήποτε γνωστό ηγεμόνα της ίδιας δυναστείας, φωτίζοντας μια προηγουμένως παρεξηγημένη περίοδο της ιστορίας που μπορεί να αποκαλυφθεί μόνο μέσω των υλικών καταλοίπων, λένε οι ειδικοί.
Ο χαμένος φαραώ
Οι αρχαιολόγοι βρήκαν τον τάφο σχεδόν 7 μέτρα κάτω από το έδαφος, στη θέση μιας αρχαίας νεκρόπολης.
Η νεκρόπολη βρίσκεται στο βουνό Άνουβις της Αβύδου, έναν φυσικό σχηματισμό σε σχήμα πυραμίδας που θεωρούνταν ιερός από τους αρχαίους Αιγυπτίους και χρησίμευε για να κρύβει τους τάφους που χτίζονταν κάτω από αυτόν.
Στα ιστορικά αρχεία, η Άβυδος αναφέρεται ως ιερή πόλη που ήταν η τελευταία κατοικία του Όσιρι -του θεού του κάτω κόσμου- και ο προτιμώμενος τόπος ανάπαυσης για τους πρώτους φαραώ.
Η νεκρόπολη αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των αιώνων, καθώς περισσότερες δυναστείες έχτιζαν τάφους και έθαβαν τους βασιλιάδες τους μέσα στο βασιλικό νεκροταφείο.
Πάνω από μια δεκαετία πριν, ο Γουέγκνερ και η ομάδα του βρήκαν τον πρώτο τάφο μέσα σε αυτή τη νεκρόπολη που επιβεβαίωσε την ύπαρξη της δυναστείας της Αβύδου, μιας δυναστείας για την οποία είχε κάνει την πρώτη υπόθεση το 1997 ο αιγυπτιολόγος Κιμ Ριχόλτ.
Ο Ριχόλτ πίστευε ότι η μικρότερη δυναστεία θα κυβερνούσε την περιοχή της Αβύδου κατά τη διάρκεια μιας εποχής κατά την οποία η αρχαία Αίγυπτος είχε διασπαστεί σε αντίπαλα βασίλεια.
Μόνο ένας από τους τάφους είχε το όνομα του…ενοίκου
Ο ιδιοκτήτης εκείνου του πρώτου τάφου, ο βασιλιάς Σενέμπ-Κέι, ήταν ένας εντελώς άγνωστος φαραώ που δεν αναφέρθηκε ποτέ στα ιστορικά αρχεία. Από τους οκτώ τάφους της δυναστείας που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής, ο τάφος του Σενέμπ-Κέι είναι ο μόνος που βρέθηκε με ένα όνομα που διατηρήθηκε στον ταφικό θάλαμο.
Ο τάφος που βρέθηκε πρόσφατα είναι παρόμοιος στην αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση, αλλά είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον του Σενέμπ-Κέι, το κύριο διαμέρισμα της κρύπτης με τρεις θαλάμους έχει πλάτος περίπου 1,9 μέτρα και μήκος 6 μέτρα.
Επειδή ο τάφος χτίστηκε σε ένα τμήμα της νεκρόπολης που οι ερευνητές πιστεύουν ότι είχε δημιουργηθεί νωρίτερα στο χρόνο, πιστεύουν ότι ο πλούσιος βασιλιάς που θάφτηκε εκεί ήταν πιθανότατα προκάτοχος του Σενέμπ-Κέι.
Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι ο τάφος μπορεί να ανήκε στον βασιλιά Σενάιμπ ή στον βασιλιά Παεντζένι, δύο μονάρχες που εκπροσωπούνται στο λιγοστό αρχαιολογικό αρχείο της δυναστείας που υπάρχει ως μέρος ενός αφιερωμένου μνημείου στην Άβυδο.
Οι επιστήμονες πιθανολογούν πως η δυναστεία είχε περίπου 15 φαραώ
«Είναι εξίσου πιθανό να πρόκειται για κάποιον εντελώς άγνωστο βασιλιά», δήλωσε ο Γουέγκνερ, ο οποίος είναι επίσης έφορος του αιγυπτιακού τμήματος του Μουσείου Πεν. «Δεν νομίζουμε ότι έχουμε όλα τα ονόματα (των βασιλέων της Αβύδου), τα στοιχεία δεν έχουν διασωθεί με συνέπεια γι’ αυτούς».
Αν και δεν διασώθηκαν τυχόν σημάδια που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό του προηγούμενου ενοίκου του φρεσκοανασκαμμένου ταφικού θαλάμου, ο τάφος εξακολουθεί να έχει δύο ζωγραφισμένες εικόνες των θεών Ίσιδος και Νέφθυς, οι οποίες συνήθως απεικονίζονταν στις ταφικές τελετές σαν να θρηνούσαν τον νεκρό.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να ερευνήσουν περίπου 10.000 τετραγωνικά μέτρα στην έρημο της περιοχής σε μια προσπάθεια να αποκαλύψουν επιπλέον τάφους, δήλωσε ο Γουέγκνερ. «Θα μπορούσαν εύκολα να υπάρχουν 12 ή 15 βασιλείς που συνθέτουν αυτή την ομάδα βασιλέων», είπε.
Εκτός από την περαιτέρω ανασκαφή, οι ερευνητές θα εξετάσουν την περιοχή χρησιμοποιώντας ραντάρ διείσδυσης στο έδαφος, τεχνολογία που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να χαρτογραφήσει δομές κάτω από την επιφάνεια της Γης καθώς και άλλα επιστημονικά εργαλεία χαρτογράφησης.
Οι ανασκαφές αναμένεται να ρίξουν φως σε μια «σκοτεινή» εποχή
«Η ανακάλυψη ενός ακόμη ηγεμόνα της δυναστείας της Αβύδου είναι πολύ συναρπαστική», δήλωσε η Σαλίμα Ικράμ, διακεκριμένη πανεπιστημιακός καθηγήτρια Αιγυπτιολογίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου, σε ηλεκτρονικό μήνυμα.
«Αποδεικνύει ότι υπήρχε ένα σημαντικό βασιλικό νεκροταφείο εδώ εκείνης της εποχής, μας παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες για τη βασιλική αρχιτεκτονική των τάφων, αυτό μας δίνει μια ένδειξη για τα μέλη αυτής της δυναστείας και τη σειρά με την οποία κυβέρνησαν».
Η Ικράμ δεν συμμετείχε στην ανακάλυψη του ταφικού θαλάμου, αλλά δήλωσε ότι ελπίζει ότι οι μελλοντικές ανασκαφές θα αποδώσουν περισσότερους τάφους που θα βοηθήσουν στην «περαιτέρω κατανόηση αυτής της κάποτε σκοτεινής περιόδου της αιγυπτιακής ιστορίας».
Ξαναγράφοντας την αρχαία αιγυπτιακή ιστορία
Βασιλιάδες της δυναστείας της Άβυδου, όπως ο Σενέμπ-Κέι, είναι μοναδικοί επειδή δεν εμφανίζονται στους καταλόγους βασιλιάδων που διατηρούσαν κάποτε οι αρχαίοι Αιγύπτιοι.
«Στους Αιγύπτιους βασιλείς άρεσε να παρουσιάζουν την ιστορία τους ως απλή και γραμμική και κατέγραφαν τα ονόματα (των βασιλιάδων) με σειρά. Αυτοί οι βασιλείς δεν υπάρχουν εκεί. Έτσι, αν κοιτάξουμε αυτό το είδος της αυστηρής ιστορικής καταγραφής, δεν έχουμε καμία θέση για αυτούς τους βασιλιάδες», δήλωσε η Λόρελ Μπέστοκ, αιγυπτιολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπράουν στο Ρόουντ Άιλαντ.
Η ιστορία γράφτηκε από τους νικητές
«Όταν βρίσκουμε αυτά τα μνημεία, μας δείχνει πόσο ανεπαρκής είναι αυτή η αυστηρή, γραμμική ιστορική καταγραφή, γράφτηκε πραγματικά, όχι για να είναι ακριβής, αλλά για να υποστηρίξει μια συγκεκριμένη άποψη των μεταγενέστερων βασιλιάδων που πήγαν και επανένωσαν την Αίγυπτο», πρόσθεσε η Μπέστοκ.
«Έγραψαν για τους εαυτούς τους ως μεγάλους νικητές και ότι κέρδισαν εθνικούς πολέμους, και απλά αγνόησαν κατά κάποιο τρόπο όλους τους μικρούς παίκτες».
Ανακαλύψεις όπως αυτός ο τελευταίος τάφος της Αβύδου είναι «απίστευτα συναρπαστικές», επειδή παρέχουν το πλαίσιο για μια πλουσιότερη ιστορία, ανεξάρτητα από το αν αποκαλυφθεί ή όχι η ταυτότητα αυτού του βασιλιά, σημείωσε η Μπέστοκ.
Μέχρι στιγμής, ο βασιλιάς στον οποίο ανήκε ο ταφικός θάλαμος παραμένει ένα μυστήριο, αλλά στόχος του Γουέγκνερ είναι να ταυτοποιήσει μια μέρα τον ηγεμόνα για να τον βοηθήσει να εδραιωθεί στο ιστορικό χρονολόγιο.
«Με την αρχαιολογία ελπίζεις σε αποδείξεις», δήλωσε ο Γουέγκνερ. «Το αρχαιολογικό αρχείο, ξέρετε, σου δίνει εκπλήξεις και ανατροπές στην πορεία, οπότε ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να βρεις».
VIA: in.gr
