Οι γονείς θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να πάρουν δύσκολες αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του smartphone από τα παιδιά τους, αντί να προσπαθούν να είναι φίλοι τους, δήλωσε η Επίτροπος για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Αγγλία.
Η Dame Rachel de Souza ανέφερε ότι αυτό περιλαμβάνει και την ανάγκη οι γονείς να αναλογιστούν το παράδειγμα που δίνουν στα παιδιά τους μέσα από τη δική τους χρήση του κινητού τηλεφώνου.
Σε άρθρο της στην εφημερίδα Sunday Times, η de Souza έγραψε ότι «αν πράγματι θέλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, πρέπει να εξετάσουμε και τη δική μας συμπεριφορά». Πρόσθεσε: «Ο πειρασμός για έναν γονιό να υποκύψει στις εκκλήσεις του παιδιού του είναι πραγματικός. Κάθε γονιός έχει βρεθεί σε αυτή τη θέση. Λίγα λεπτά ακόμα μπροστά στην τηλεόραση για να μην ενοχλούν… Ένα καινούργιο smartphone, παρακάμπτοντας εκείνη τη φωνή στο μυαλό που το αμφισβητεί, επειδή “όλοι οι φίλοι μου έχουν”, παρότι γνωρίζετε πόσο χρόνο περνάτε εσείς οι ίδιοι στο δικό σας smartphone.
Δεν πρέπει να είστε φίλος του παιδιού σας. Κάποιες φορές το να είστε γονιός σημαίνει να παίρνετε δύσκολες αποφάσεις που αφορούν το μακροπρόθεσμο συμφέρον του παιδιού, όσο κι αν αυτό διαφωνεί έντονα. Τα παιδιά σας χρειάζονται αγάπη, κατανόηση, υποστήριξη και όρια. Αυτό σημαίνει να ακούτε το παιδί σας, να ενθαρρύνετε τις υψηλές του φιλοδοξίες, αλλά όχι να κάνετε απλώς ό,τι σας ζητά».
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Επιτρόπου, σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά αφιερώνει περισσότερες από τέσσερις ώρες την ημέρα σε συσκευή με σύνδεση στο διαδίκτυο. Η δημοσκόπηση της YouGov σε δείγμα 502 παιδιών ηλικίας από 8 έως 15 ετών στην Αγγλία έδειξε ότι το 23% περνά πάνω από τέσσερις ώρες ημερησίως χρησιμοποιώντας μια συσκευή με οθόνη που έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, όπως υπολογιστής, κινητό, tablet ή κονσόλα παιχνιδιών.
Ένα στα τέσσερα παιδιά (25%) χρησιμοποιεί τέτοιες συσκευές δύο έως τρεις ώρες την ημέρα, ενώ ένα πέμπτο (20%) τις χρησιμοποιεί για τρεις έως τέσσερις ώρες την ημέρα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα που διεξήχθη τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
Η de Souza πρόσθεσε ότι οι γονείς πρέπει να αισθάνονται σίγουροι ώστε να κάνουν δύσκολες συζητήσεις με τα παιδιά τους σχετικά με το τι βλέπουν στο διαδίκτυο. Ανέφερε: «Χρειαζόμαστε γονείς που να δίνουν στα παιδιά τους τη δυνατότητα να μιλήσουν για βίαιο ή σεξουαλικό περιεχόμενο που συναντούν στο διαδίκτυο, χωρίς απλώς να τους κατάσχουν τη συσκευή τους, γιατί τέτοιο περιεχόμενο θα τα βρει από αλλού. Ως ενήλικες είμαστε και οι ίδιοι εξαρτημένοι από τη ντοπαμίνη, παγιδευμένοι σε έναν κύκλο συνεχούς κύλισης, και παρ’ όλα αυτά δεν έχουμε ιδέα τι βλέπουν τα παιδιά μας».
Η Υπουργός Παιδείας, Bridget Phillipson, εξετάζει τις συνέπειες των απαγορεύσεων των smartphones σε ορισμένα σχολεία της Αγγλίας, μια πολιτική πρόταση που υποστηρίζεται από τη National Education Union, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα παιδιά.
Οι ισχύουσες μη υποχρεωτικές οδηγίες αναφέρουν ότι τα σχολεία πρέπει να απαγορεύουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας, τόσο στα μαθήματα όσο και στα διαλείμματα και την ώρα του μεσημεριανού, αλλά δεν καθορίζεται ο τρόπος με τον οποίο τα σχολεία πρέπει να εφαρμόσουν την απαγόρευση.
Η έρευνα της de Souza σε 15.000 δημόσια σχολεία της Αγγλίας αποκάλυψε ότι το 99,8% των δημοτικών και το 90% των γυμνασίων και λυκείων περιορίζουν τη χρήση κινητών κατά τη διάρκεια της ημέρας, μεταξύ άλλων με απαγόρευση εντός του σχολικού χώρου, απαίτηση να παραδίδονται οι συσκευές ή να τοποθετούνται σε ασφαλή σημεία στα οποία τα παιδιά δεν έχουν πρόσβαση κατά τη διάρκεια της ημέρας, ή υποχρέωση τα κινητά να παραμένουν εκτός οπτικού πεδίου.
Η de Souza, πρώην διευθύντρια σχολείου, έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων θα πρέπει να αποτελεί επιλογή των διευθυντών και όχι εντολή της κυβέρνησης. Στο άρθρο της στην Sunday Times έγραψε ότι θεωρεί πως «τα σχολεία αποτελούν μόνο μέρος της λύσης».
«Οι διευθυντές σχολείων μου έχουν πει ότι, παρά τις δικές τους πολιτικές, εξακολουθούν να ανησυχούν σοβαρά για την ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο, επειδή ο περισσότερος χρόνος που περνούν τα παιδιά στα κινητά τους είναι εκτός σχολικού ωραρίου, όταν βρίσκονται υπό τη φροντίδα των γονιών τους», ανέφερε.
Τον περασμένο μήνα, η επικεφαλής των Συντηρητικών, Kemi Badenoch, εξέφρασε την απορία της γιατί η κυβέρνηση αντιτάχθηκε σε τροπολογία του Συντηρητικού Κόμματος στο νομοσχέδιο για την ευημερία των παιδιών και τα σχολεία, η οποία θα απαιτούσε από τα σχολεία να απαγορεύσουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων.
Ο πρωθυπουργός Keir Starmer χαρακτήρισε την πρόταση «εντελώς περιττή», ισχυριζόμενος ότι «σχεδόν κάθε σχολείο» έχει ήδη εφαρμόσει απαγόρευση χρήσης κινητών.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Σε εγκύκλιο προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Περιφερειακές Δ/νσεις εκπαίδευσης, σχολικούς συμβούλους, σχολικές μονάδες κ.α) που έχει στείλει το Υπουργείο Παιδείας για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, απαγορεύει τη χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών από τα παιδιά τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Παράλληλα, στην ίδια εγκύκλιο επισημαίνεται ότι η ανάρτηση φωτογραφιών και βίντεο με μαθητές στους δικτυακούς τόπους των σχολικών μονάδων επιτρέπεται να γίνεται μόνο όταν υπάρχει έγγραφη γονική συναίνεση, όπως ορίζει άλλωστε ο νέος κανονισμός για τα προσωπικά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα η εγκύκλιος αναφέρει ότι:
Οι μαθητές δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους κινητά τηλέφωνα εντός του σχολικού χώρου. Οι μαθητές δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους εκτός από κινητά τηλέφωνα και οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή ή παιχνίδι που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου εντός του σχολικού χώρου. Ο ανάλογος εξοπλισμός που τους διαθέτει το σχολείο στο οποίο φοιτούν, χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της διδακτικής πράξης και της εκπαιδευτικής διαδικασίας γενικότερα και μόνο υπό την εποπτεία/επίβλεψη του εκπαιδευτικού.
Οι εκπαιδευτικοί εκτός από τις διαθέσιμες από το σχολείο ηλεκτρονικές συσκευές (H/Y, laptops, tablets, διαδραστικούς πίνακες κτλ), δύνανται να χρησιμοποιήσουν και το δικό τους προσωπικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό κατά τη διάρκεια της διδακτικής πράξης και για τις ανάγκες αυτής, αλλά και στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας γενικότερα, τηρώντας τους κανόνες ασφάλειας και τις σχετικές διατάξεις περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων των μαθητών και των εκπαιδευτικών (νόμοι 2472/1997 (ΦΕΚ 50/τ.Α’/1997) και 3471/2006 (ΦΕΚ 133/τ. Α’/2006).
Επισημαίνεται ότι θα πρέπει να αποφεύγεται η ανάρτηση φωτογραφιών και βίντεο με μαθητές στους δικτυακούς τόπους των σχολικών μονάδων. Οι φωτογραφίες αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 2 στοιχ. α΄ του ν.2472/1997, στο μέτρο που από αυτές δύνανται να προσδιοριστούν, άμεσα ή έμμεσα, τα υποκείμενα των δεδομένων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ίδιου νόμου, η επεξεργασία και κατά συνέπεια η ανάρτηση, η αποθήκευση σε ψηφιακά μέσα (πχ αναμνηστικού τύπου φωτογραφίες, βίντεο και δραστηριότητες της σχολικής ζωής) δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον όταν το υποκείμενο των δεδομένων (οι κηδεμόνες των μαθητριών-μαθητών) έχει δώσει τη συγκατάθεσή του.