Ο αρχαίος λαός των Φοινίκων, φημισμένος για το εμπορικό του δίκτυο στη Μεσόγειο και το αλφάβητο που αποτέλεσε τη βάση της ελληνικής και λατινικής γραφής, δεν καταγόταν από τη Μέση Ανατολή όπως υπέθεταν σήμερα οι αρχαιολόγοι, αποκαλύπτει γενετική μελέτη.
Αρκετοί Φοίνικες, δείχνει η ανάλυση που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, είχαν ελληνικό DNA.
Οι Φοίνικες εμφανίστηκαν πριν από περίπου 3.000 χρόνια στο Λεβάντε της Ανατολικής Μεσόγειου, κυρίως την περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα ο Λίβανος.
Οι φοινικικές πόλεις στη Μέση Ανατολή κατακτήθηκαν από άλλες δυνάμεις γύρω στο 1.200 π.Χ, όμως ο πολιτισμός τους εξαπλώθηκε στα δυτικά μέχρι την Ισπανία και τη Βόρεια Αφρική, όπου ιδρύθηκε η φοινικική αποικία της Καρχηδόνας (εικόνα).
Η καταστροφή της πόλης από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. σήμανε την αρχή του τέλους για τον μεγάλο πολιτισμό της ανατολικής Μεσογείου.
Μέχρι σήμερα, η κρατούσα θεωρία θέλει τους Φοίνικες να κατάγονται από τους Καναανίτες, έναν αρχαίο λαό της σημερινής Παλαιστίνης και του Ισραήλ στον οποίο αναφέρεται η Βίβλος.
H φοινινική γραφή αποτέλεσε τη βάση για το ελληνικό και το λατινικό αλφάβηυο (Wikimedia Commons)
Σε μια προσπάθεια να ιχνηλατήσει την καταγωγή των Φοινίκων, διεθνής ερευνητική ομάδα εξέτασε το γενετικό υλικό 210 σκελετών από φοινικικούς αρχαιολογικούς χώρους της Μέσης Ανατολής, της Ευρώπης και της βόρειας Αφρικής.
H ανάλυση έδειξε ότι οι περισσότεροι σκελετοί «δεν είχαν καταγωγή από το Λεβάντε» δήλωσε στο περιοδικό Science ο Χάραλντ Ρίνγκμπαουερ του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στη Λειψία της Γερμανίας, επικεφαλής της μελέτης. Το αποτέλεσμα «ήταν εντελώς μη αναμενόμενο» είπε.
Τα γενετικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι οι Φοίνικες δεν ήταν «καθαρόαιμη» ομάδα αλλά ένα μείγμα μεσογειακών λαών, κυρίως από τη Σικελία, την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου. Μετά την εξάπλωση των Φοινίκων προς τα δυτικά και την άνοδο της Καρχηδόνας, η γονιδιακή δεξαμενή τους εμπλουτίστηκε με DNA από τη βόρεια Αφρική.
Οι Φοίνικες ήταν έτσι μια περίπτωση λαού που διέδωσε την κουλτούρα του χωρίς μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, είπαν οι ερευνητές.
Η μεγάλη ποικιλομορφία του πληθυσμού ήταν ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης. Σε όλα τα φοινικικά νεκροταφεία που εξετάστηκαν, οι ανδρικοί σκελετοί είχαν ανόμοια χρωμοσώματα Υ, ένδειξη ότι ο ανδρικός πληθυσμός δεν έμενε στο ίδιο μέρος για πολλές γενιές.
O φοινικικός Ναός των Οβελίσκων στην Βύβλο του σημερινού Λιβάνου (Wikimedia Commons)
«Ήταν ένας πολιτισμός που συνεχώς ενσωμάτωνε διαφορετικούς ανθρώπους και αποδεχόταν τους γάμους με ανθρώπους γειτονικών πολιτισμών» είπε ο Ντέιβιντ Ράιχ του Χάρβαρντ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Μεταξύ άλλων, η μελέτη αναγνώρισε δύο δεύτερα ξαδέλφια, από τα οποία ένα θάφτηκε στη Σικελία και το δεύτερο στη Βόρεια Αφρική.
Όπως σχολίασε ο Ρίνγκμπαουερ στο περιοδικό Nature, το μεγάλο ερώτημα είναι το πώς ο φοινικός πολιτισμός διαδόθηκε σε γενετικά άσχετους πληθυσμούς. Με άλλα λόγια, τι κίνητρο είχαν οι άλλοι λαοί της Μεσογείου να υιοθετήσουν τον φοινικικό πολιτισμό αντί να κρατήσουν τον δικό τους;.
«Πώς μπορεί να υπάρχει μια τέτοια αποσύνδεση;» διερωτήθηκε ο ερευνητής. «Ήταν άραγε ο φοινικικός πολιτισμός κάτι σαν franchise, το οποίο μπορούσαν οι άλλοι θα υιοθετήσουν; Είναι μια ερώτηση που θα πρέπει να απαντήσουν οι αρχαιολόγοι».
VIA: in.gr
