Στην νέα στρατηγική της Administration Trump για την αμερικανική ναυτιλία, με βασικό στόχο την ενίσχυση του εμπορικού στόλου των ΗΠΑ και της κυριαρχίας του έναντι των ανταγωνιστών του και δη της Κίνας, αναφέρεται εκτελεστικό διάταγμα του Λευκού Οίκου Restoring America’s Maritime Dominance, αναφορικά με την κατάρτιση του σχεδίου “Maritime Action Plan” (MAP).
Με το εν λόγω διάταγμα, σύμφωνα με σημείωμα της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, προβλέπεται σειρά μέτρων για την αναθέρμανση της ναυπηγικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ.
Τα μέτρα για τη ναυπηγική βιομηχανία
Συγκεκριμένα, εντός προθεσμίας 180 ημερών, το α/Υπουργείο Άμυνας, σε συντονισμό με λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες, θα διερευνήσει επενδυτικές δυνατότητες, βάσει του νόμου Defense Production Act Title III, σε νέα έργα για την επέκταση της ναυπηγικής βιομηχανίας της χώρας και των ναυτιλιακών υποδομών, την προσέλκυση νέων ιδιωτικών επενδύσεων, την ενίσχυση της ικανότητας συμμετοχής στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες και την αύξηση του απασχολούμενου στον συγκεκριμένο τομέα δυναμικού, σε συνάρτηση με τις οικονομικές προτεραιότητες της Administration Trump και την βέλτιστη αξιοποίηση των φορολογικών εισφορών των Α/πολιτών.
Περαιτέρω, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Department of Homeland Security) θα επιτηρεί την καταβολή των εισαγωγικών τελών προς αποφυγή παρακάμψεων αλλοδαπών φορτίων μέσω Καναδά και Μεξικού, ενώ προβλέπεται ίδρυση Ταμείου Maritime Security Trust Fund για τη χρηματοδότηση ναυτιλιακών προγραμμάτων.
Επίσης, ορίζεται προθεσμία 90 ημερών για λοιπές ενέργειες όπως ορισμός περιοχών Maritime Prosperity Zones (για την προσέλκυση επενδύσεων σε παράκτιες περιοχές “ευκαιριών”, στο πλαίσιο της προώθησης περιοχών “Opportunity Zones” από την Administration Trump), αντιμετώπιση των περίπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών και των αυστηρών νομοθετικών ρυθμίσεων που διέπουν τις δημόσιες προμήθειες, ενίσχυση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε US Merchant Marine Academy, καταγραφή των αναγκών της ναυπηγικής βιομηχανίας, αναβάθμιση της α/παρουσίας στις αρκτικές ναυτιλιακές οδούς, ρύθμιση της διαχείρισης εφεδρικού στόλου, και πραγματοποίηση επαφών με φίλια κράτη από το Γραφείο USTR προς συντονισμό και κοινή δράση κατά των αθέμιτων κ/πρακτικών και των πρακτικών διέλευσης μέσω τρίτων κρατών.
Το 96% των εμπορευματοκιβωτίων αποστολής (containers) καθώς και το 80% των γερανών εκφόρτωσης πλοίων παγκοσμίως κατασκευάζονται στην Κίνα
Η αρχική εκτίμηση περί γραφειοκρατικών εμποδίων πρέπει να παραδοθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες εντός 30 ημερών, ενώ η έκθεση για την ναυπηγική βιομηχανία εντός 45 ημερών. Όσον αφορά την έρευνα του Γραφείου USTR για τις αθέμιτες κ/πρακτικές στη ναυτιλία (Proposed Action in Section 301 Investigation of the PRC’s Targeting of the Maritime, Logistics, and Shipbuilding Sectors for Dominance), προβλέπεται ρητά η υποβολή προτεινόμενων μέτρων από το Γραφείο, βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας, συμπεριλαμβανομένου για τον εξοπλισμό γερανών εκφόρτωσης πλοίων (ship-to-shore cranes) και λοιπά προϊόντα εξοπλισμού, με την περίοδο υποβολής σχολίων να λήγει στις 8.5.2025.
Στο σχετικό Fact Sheet: President Donald J. Trump Restores America’s Maritime Dominance – The White House, που αναρτήθηκε σε συνέχεια του εκτελεστικού διατάγματος, παρατίθενται εκ νέου ορισμένα στατιστικά στοιχεία για την τρέχουσα κατάσταση της α/ναυτιλίας, σύμφωνα με τα οποία, μόλις το 0,2% του συνολικού εμπορικού στόλου παγκοσμίως ναυπηγείται στις ΗΠΑ, σε αντίθεση με το συντριπτικό ποσοστό 74% που κατασκευάζεται στην Κίνα.
Το 96% των εμπορευματοκιβωτίων αποστολής (containers), καθώς και το 80% των γερανών εκφόρτωσης πλοίων παγκοσμίως, κατασκευάζονται στην Κίνα, με μηδενική αντίστοιχη παραγωγή στις ΗΠΑ. Τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται στις ναυτιλιακές μεταφορές είναι κατά κανόνα κινεζικά, χωρίς να διατίθενται σχεδόν καθόλου εναλλακτικές.
Έρευνα Γραφείου USTR για αθέμιτες κ/πρακτικές στη ναυτιλία
Κατόπιν ολοκλήρωσης της έρευνας του Γραφείου Εμπορικού Αντιπροσώπου ΗΠΑ (USTR) σχετικά με την ενίσχυση του α/τομέα ναυτιλίας και την αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών Κίνας στις εμπορικές ναυτιλιακές μεταφορές, αναρτήθηκε ανακοίνωση USTR Section 301 Action on China’s Targeting of the Maritime, Logistics, and Shipbuilding Sectors for Dominance | United States Trade Representative, στην οποία περιλαμβάνονται και τα εφαρμοστέα μέτρα.
Κατόπιν επικοινωνίας της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον με εκπρόσωπο του Γραφείου USTR, καθώς και από τη σχετική καταχώρηση στο ομοσπονδιακό μητρώο των ΗΠΑ, συνάγονται τα ακόλουθα:
-Για τις πρώτες 180 ημέρες τα τέλη θα είναι μηδενικά. Μετά την πάροδο 180 ημερών (πρώτη φάση μέτρων), θα επιβληθούν τέλη σε Κ/πλοιοκτήτες, κ/ναυτιλιακές εταιρείες και αλλοδαπές εταιρείες που διαθέτουν ή διαχειρίζονται κ/πλοία, με βάση την καθαρή χωρητικότητα ανά αποστολή στις ΗΠΑ ή των αριθμό των μεταφερόμενων εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία θα αυξηθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Όσον αφορά Κ/πλοιοκτήτες και κ/ναυτιλιακές, από 14.10.2025, το τέλος θα διαμορφωθεί σε $ 50 ανά καθαρό τόνο που εκφορτώνεται σε α/λιμένα και θα αυξηθεί σταδιακά σε $ 140 από 17.4.2028.
Όσον αφορά αλλοδαπούς διαχειριστές κ/πλοίων, το τέλος θα διαμορφωθεί σε $ 18 ανά καθαρό τόνο φορτίου ή $ 120 ανά εμπορευματοκιβώτιο που εκφορτώνεται σε α/λιμένα, ενώ μεταξύ των δύο επιλογών θα επικρατεί εκείνη που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερη δαπάνη.
Ως άνω ποσά αυξάνονται, περιοδικώς, κλιμακωτά, διαμορφούμενα σε $ 33 ανά καθαρό τόνο ή $250 ανά εμπορευματοκιβώτιο έως τις 17.4.2028. Από τα μέτρα εξαιρούνται πλοία τα οποία αφικνούνται σε α/ λιμένες άνευ φορτίου καθώς και πλοία μικρής χωρητικότητας (έως 4.000 container/ 55.000 dwt). Αντίστοιχα, εξαιρέσεις τριετούς διάρκειας παρέχονται εφόσον η πλοιοκτήτρια εταιρεία παραγγείλει και παραλάβει ίσης ή μεγαλύτερης χωρητικότητας α/κατασκευής πλοία.
– Τέλη θα επιβληθούν σε όλα τα πλοία μεταφοράς οχημάτων που δεν είναι α/κατασκευής, με βάση τη χωρητικότητά τους, από 14.10.2025, με επιβάρυνση $150 για κάθε μονάδα CEU/ Car Equivalent Unit.
– Μετά την πάροδο 3 ετών (δεύτερη φάση μέτρων) θα επιβληθούν περιορισμοί, υπό τη μορφή ποσοστώσεων, στη μεταφορά α/LNG μέσω αλλοδαπών πλοίων, οι οποίοι θα αυξηθούν σταδιακά κατά τα επόμενα 22 έτη (από 1% το 2027 έως και 15% το 2047.
– Για τον εξοπλισμό γερανών εκφόρτωσης πλοίων (ship-to-shore cranes) και λοιπά προϊόντα εξοπλισμού (containers, chassis, chassis parts) προτείνεται δασμολογική επιβάρυνση, εύρους 20% – 100%, αναλόγως δασμολογικού κωδικού.
Σημειώνεται ότι η ανωτέρω έρευνα είχε εκκινήσει επί Administration Biden, ενώ η πρόθεση αναθέρμανσης της α/ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς και ο περιορισμός της κ/δραστηριότητας στον τομέα, χαίρουν διακομματικής υποστήριξης. Ωστόσο, αναλυτές και παράγοντες του διεθνούς εμπορίου εμφανίζονται προβληματισμένοι από τα νέα μέτρα, τα οποία αναμένεται να αυξήσουν το κόστος των διεθνών μεταφορών, ιδίως σε συνδυασμό με τους δασμούς που έχει επιβάλει ο Πρόεδρος Trump, καθώς και να πυροδοτήσουν την κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Τα εν λόγω μέτρα είναι σημαντικά πιο περιορισμένα από τις αρχικές προτάσεις του Γραφείου USTR, εξέλιξη που υποδέχθηκαν με ανακούφιση τόσο οι κ/εταιρείες ναυπήγησης, όσο και οι εμπλεκόμενοι στο διεθνές εμπόριο. Ωστόσο, κ/εταιρείες όπως οι China Ocean Shipping Group Company (COSCO) and Orient Overseas Container Line (OOCL) αναμένεται να επιβαρυνθούν με υψηλότερα από τα αρχικώς εκτιμώμενα τέλη, λόγω του κριτηρίου χωρητικότητας.
Σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις αναλυτών, οι πρωτοβουλίες του USTR θα προκαλέσουν αναδιάταξη των διεθνών ναυτιλιακών μεταφορών και εφοδιαστικών αλυσίδων. Από τον έλεγχο περί παράκαμψης φορτίων μέσω τρίτων χωρών εκπίπτουν προσώρας οι χώρες της Καραϊβικής, οι οποίες ωστόσο δε διαθέτουν εκτεταμένες υποδομές για μαζική υποδοχή μεγάλων εμπορικών πλοίων.
VIA: https://www.ot.gr
