Bennu: Ενας αστεροειδής θανάσιμος κίνδυνος για τη Γη σε πιθανή σύγκρουση αλλά και θαυμαστή πηγή γνώσης για το Ηλιακό σύστημα πριν 2,5 δισ χρόνια [videos]

Μεταξύ των αστεροειδών που αξίζουν παρακολούθησης, υπάρχει ένας που είναι δυνητικά πιο ανησυχητικός από τον 2024 YR4, που έγινε πρωτοσέλιδο στις αρχές του έτους, καθώς είναι πιθανό να συγκρουστεί με τη Γη το 2032.

Ανακαλύφθηκε τον Δεκέμβριο του 2024, με τη διάμετρο των εξήντα μέτρων και θα μπορούσε να καταστρέψει μια ολόκληρη πόλη. Τέλος, οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, τελειοποιώντας τα μοντέλα τους, έδειξαν ότι απλώς θα περάσει από τη Σελήνη.

Από την άλλη, η τροχιά ενός άλλου αστεροειδούς, γνωστός από το 1999 και με το όνομα Bennu, παραμένει ανησυχητικός. Το κατά προσέγγιση σφαιρικό αντικείμενο «είναι ένας από τους δυνητικά επικίνδυνους αστεροειδείς, όπως πολλοί άλλοι που χαρακτηρίζονται ως  αντικείμενα κοντά στη Γη», εξηγεί ο αστροφυσικός Jean-Pierre Luminet, συγγραφέας του Unusual Celestial Bodies, The Latest Astronomical Discoveries (Éditions du Cherche Midi, 20,9 ευρώ). Μεγαλύτερος από το 2024 YR4, με διάμετρο περίπου 500 μέτρα, οι υπολογισμοί δείχνουν ότι είναι πιθανό να χτυπήσει τον πλανήτη μας μεταξύ των ετών 2175 και 2199 με πιθανότητα 1 προς 3000.

Σημαντικές επιπτώσεις

Αυτός ο μεγάλος βράχος κάνει μια τροχιά 1,2 ετών γύρω από τον Ήλιο, διασχίζοντας το μονοπάτι της Γης. Αν και ο κίνδυνος να πλησιάσει αρκετά για να τη χτυπήσει είναι χαμηλός, επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Πουσάν (Νότια Κορέα) μόλις προσομοίωσαν μια πρόσκρουση για να δοκιμάσουν τις επιπτώσεις. Και θα ήταν σημαντικές.

Εάν συνέβαινε ένα τέτοιο γεγονός, σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάζονται, το σοκ θα μπορούσε να εγχύσει έως και 400 εκατομμύρια τόνους σκόνης στη στρατόσφαιρα. Υποθέτοντας ότι η πρόσκρουση θα συμβεί στο δυτικό ημισφαίριο, τον Ιανουάριο θα προκαλούσε μέση πτώση της επιφανειακής θερμοκρασίας κατά 4°C, με πιο έντονη ψύξη στο βόρειο ημισφαίριο, κυρίως συνδεδεμένη με τη μείωση του ηλιακού φωτός που προκαλείται από τη στρατοσφαιρική σκόνη.

Οι παγκόσμιες βροχοπτώσεις θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 15%, αν και θα υπάρξουν σημαντικές περιφερειακές διακυμάνσεις. Το στρατοσφαιρικό όζον θα εξαντληθεί κατά 32%, αυξάνοντας την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια. Οι γεωργικές αποδόσεις θα μπορούσαν να μειωθούν στο μισό, οδηγώντας σε σημαντικό κίνδυνο για μεγάλης κλίμακας επισιτιστική ασφάλεια, με συνέπειες για την υγεία του πληθυσμού, τον κίνδυνο κοινωνικής αναταραχής και τις μεταναστευτικές ροές.

Η Κίνα δεν περίμενε τις προσομοιώσεις της κορεατικής μελέτης που δημοσιεύτηκε από την Science Advances για να πρωτοστατήσει. Το 2021, ανέπτυξαν ένα σχέδιο για να αποφύγουν τις πιθανές καταστροφικές συνέπειες. Η κινεζική διαστημική δύναμη σχεδιάζει να στείλει 23 πύραυλους Long March, ο καθένας με βάρος 1.000 τόνων, για να το χτυπήσει, προκειμένου να εκτρέψει την τροχιά του και να αποφύγει τις καταστροφές μιας σύγκρουσης.

Το σχέδιο της Κίνας να σταματήσει τον Bennu

Όμως ο Bennu έχει μεγάλο ενδιαφέρον για έναν άλλο, πολύ λιγότερο δραματικό λόγο. «Σε ηλικία 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, ο αστεροειδής είναι ένα άθικτο απομεινάρι του σχηματισμού του Ηλιακού Συστήματος», τονίζει ο Jean-Pierre Luminet. Το 2018, ο διαστημικός ανιχνευτής OSIRIS-Rex το επισκέφτηκε και συνέλεξε 250 γραμμάρια δειγμάτων. Τοποθετημένοι σε μια κάψουλα, οι κόκκοι σκόνης ανακτήθηκαν στη Γη το 2023 για ανάλυση.

Πλούσιο σε άνθρακα, το Bennu θα μπορούσε πράγματι να περιέχει πρωτόγονα μόρια που υπήρχαν κατά την εμφάνιση της ζωής στη Γη. Τα πρώτα αποτελέσματα για τα δείγματα που ελήφθησαν, που δημοσιεύθηκαν στα τέλη Ιανουαρίου, δείχνουν στην πραγματικότητα αυτή την κατεύθυνση. Αποκάλυψαν ίχνη αλμυρού νερού και την παρουσία πολύπλοκων οργανικών ενώσεων, κάνοντας τον αστεροειδή να μην είναι πλέον υποψήφιος ως απειλή, αλλά ένα πολλά υποσχόμενο ουράνιο αντικείμενο για την αποκάλυψη των μυστηρίων της προέλευσης της ζωής.

Με πληροφορίες από lefigaro.fr