Ένας μακρινός πλανήτης σε απόσταση 124 ετών φωτός από τη Γη ίσως κρατά το κλειδί για την απάντηση στο ερώτημα που έχει απασχολήσει την ανθρωπότητα για αιώνες: Είμαστε μόνοι στο σύμπαν;
Ο λόγος για τον εξωπλανήτη K2-18 b, ο οποίος φαίνεται να φέρει στη «βαλίτσα» του τα ισχυρότερα έως σήμερα χημικά ίχνη ζωής εκτός του ηλιακού μας συστήματος, σύμφωνα με μια ομάδα αστροφυσικών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
Η ανακάλυψη έγινε χάρη στις παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb, το οποίο εντόπισε δύο χημικές ενώσεις – διμεθυλοσουλφίδιο (DMS) και διμεθυλοδισουλφίδιο (DMDS) – οι οποίες, στη Γη, παράγονται αποκλειστικά από ζωντανούς οργανισμούς, κυρίως θαλάσσια φυτοπλαγκτόν.
«Αυτή είναι η πιο ισχυρή ένδειξη μέχρι στιγμής για βιολογική δραστηριότητα εκτός του ηλιακού μας συστήματος», δήλωσε ο καθηγητής Νίκου Μαντουσούνταν, επικεφαλής της έρευνας. «Είμαστε πολύ προσεκτικοί στις ερμηνείες μας. Το σήμα είναι ισχυρό, αλλά χρειάζεται περαιτέρω επιβεβαίωση».
Είναι ο K2-18 b κατοικήσιμος;
Ο K2-18 b βρίσκεται στον αστερισμό του Λέοντα, έχει περίπου 9 φορές τη μάζα της Γης και 2,6 φορές το μέγεθός της, ενώ περιφέρεται εντός της κατοικήσιμης ζώνης ενός ψυχρού κόκκινου νάνου.
Το 2019 είχε ανιχνευθεί πιθανή παρουσία υδρατμών στην ατμόσφαιρά του, όμως νεότερες παρατηρήσεις έδειξαν ότι επρόκειτο κυρίως για μεθάνιο. Παρόλα αυτά, η ομάδα του Κέιμπριτζ υποστηρίζει ότι το προφίλ του πλανήτη είναι συμβατό με την ύπαρξη ενός γιγαντιαίου ωκεανού – αν και αυτό το σενάριο παραμένει υπό αμφισβήτηση από άλλες επιστημονικές ομάδες.
Οι χημικές υπογραφές του DMS και του DMDS ανιχνεύθηκαν καθώς ο πλανήτης περνούσε μπροστά από το άστρο του και το φως του άστρου φιλτραριζόταν μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Οι παρατηρήσεις καταγράφηκαν με στατιστική σημαντικότητα «τριών σίγμα», δηλαδή με πιθανότητα μόλις 0,3% να πρόκειται για σύμπτωση – χωρίς, ωστόσο, να φτάνουν το «χρυσό στάνταρ» της φυσικής για επιβεβαίωση ανακάλυψης.
«Το γεγονός ότι μπορούμε, ως είδος, να ανιχνεύσουμε τέτοια μόρια σε εξωπλανήτες είναι συγκλονιστικό», δήλωσε ο καθηγητής Μαντουσούνταν.
Σκεπτικισμός και εναλλακτικές εξηγήσεις
Παρά τον ενθουσιασμό, η επιστημονική κοινότητα παραμένει επιφυλακτική. Υπάρχουν αμφιβολίες για το κατά πόσο τα συγκεκριμένα μόρια μπορούν να θεωρηθούν μοναδικά ίχνη ζωής (biosignatures), καθώς μπορεί να παραχθούν και με άγνωστες ακόμα γεωχημικές διεργασίες ή να έχουν μεταφερθεί από κομήτες, όπως σημειώνει η δρ Νόρα Χάνι από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης.
Άλλοι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν πρέπει να υποτιμάται η αξία των τεχνολογικών υπογραφών, όπως η ανίχνευση τεχνητών ραδιοκυμάτων ή σημάτων από εξωγήινο πολιτισμό, παρότι θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να εντοπιστούν.
Και τώρα τι;
Σε απόσταση 120 ετών φωτός, δεν υπάρχει καμία προοπτική να σταλεί διαστημόπλοιο για πιο κοντινή παρατήρηση. Ωστόσο, όπως τόνισε ο καθηγητής Μαντουσούνταν, «στην αστρονομία, το ζητούμενο δεν είναι να πάμε εκεί – είναι να αποδείξουμε αν οι νόμοι της βιολογίας είναι καθολικοί στο σύμπαν».
Πηγή: Guardian
VIA: hellasjournal.com
