Παρά τις τεράστιες τεχνολογικές εξελίξεις, γνωρίζουμε καλύτερα τον πλανήτη Άρη απ’ ό,τι τον δικό μας πλανήτη. Συγκεκριμένα, έχουμε οπτικά δεδομένα για μόλις το 0,001% του βυθού των ωκεανών, σύμφωνα με μια νέα, εντυπωσιακή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science Advances. Η περιοχή που έχει εξερευνηθεί με κάμερες αντιστοιχεί μόλις στο 1/10 του Βελγίου.
Η έρευνα βασίστηκε στην ανάλυση 43.681 καταδύσεων που πραγματοποιήθηκαν από το 1958 έως σήμερα και αποκαλύπτει το τεράστιο κενό γνώσης που έχουμε για το 70% της επιφάνειας του πλανήτη μας: τον πυθμένα των ωκεανών. Όπως επισημαίνει η Susan Poulton του Ocean Discovery League, «αυτό το μικρό και προκατειλημμένο δείγμα είναι προβληματικό όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε τον παγκόσμιο ωκεανό».
Παρά το γεγονός ότι το 26,1% του βυθού έχει χαρτογραφηθεί γεωδαιτικά (μέχρι τον Ιούνιο του 2024, σύμφωνα με την NOAA), η οπτική παρατήρηση παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη, λόγω του μέσου βάθους των 3.682 μέτρων, που καθιστά την εξερεύνηση αδύνατη χωρίς εξειδικευμένα βαθυσκάφη.
Η μελέτη αναδεικνύει επίσης σημαντικές γεωπολιτικές και γεωγραφικές ανισότητες στην επιστημονική εξερεύνηση. Πάνω από τα δύο τρίτα των καταδύσεων έχουν πραγματοποιηθεί εντός 200 ναυτικών μιλίων από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ σχεδόν όλες οι αποστολές προέρχονται από πέντε χώρες: τις παραπάνω τρεις, μαζί με τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Επιπλέον, υπάρχει μεγάλη προκατάληψη προς τα ρηχά νερά (μέχρι 2.000 μέτρα), ενώ το 75% του βυθού είναι πολύ βαθύτερο. Οι περιοχές που προτιμώνται ερευνητικά είναι φαράγγια και απότομα υψώματα, ενώ τεράστιες εκτάσεις από πεδιάδες και οροσειρές παραμένουν σχεδόν άγνωστες.
Το βάθος των ωκεανών δεν είναι απλώς ένα «τοπίο». Είναι κρίσιμος παράγοντας για τη ρύθμιση του κλίματος, την παραγωγή οξυγόνου και την ανακάλυψη νέων φαρμάκων. Όμως, το δείγμα που έχουμε παρατηρήσει οπτικά είναι ελάχιστο. Σύμφωνα με την NOAA, 2/3 των ειδών που ζουν στους ωκεανούς δεν έχουν καν καταγραφεί ακόμα, χωρίς να υπολογίζονται οι μικροοργανισμοί.
Κι όμως, κάποιες από τις σημαντικότερες έρευνες προέκυψαν εξαιτίας εμπορικών συμφερόντων, όπως η αναζήτηση μεταλλευμάτων στην περιοχή Clarion-Clipperton στον Ειρηνικό, η οποία οδήγησε στην ανακάλυψη εκατοντάδων νέων ειδών και πιθανών νέων μηχανισμών παραγωγής οξυγόνου.
Ωστόσο, αυτή η εμπορική ώθηση μπορεί να έχει και καταστροφικές συνέπειες. Η επιτάχυνση των διαδικασιών για υποθαλάσσια εξόρυξη επί προεδρίας Trump προκαλεί ανησυχίες ότι θα χαθούν είδη πριν καν τα ανακαλύψουμε. Μάλιστα, δύο ερευνητικές ομάδες εντόπισαν πρόσφατα οργανισμούς που ζουν κάτω από τον βυθό, διευρύνοντας τα όρια ζωής όπως την ξέρουμε.
Η ερευνητική ομάδα ζητά επειγόντως ριζική αλλαγή στον τρόπο που μελετάμε τους ωκεανούς. Με τους σημερινούς ρυθμούς, θα χρειαστούν πάνω από 100.000 χρόνια για να καταγραφεί οπτικά όλος ο βυθός. Η διεθνής κοινότητα καλείται να αναπτύξει περισσότερα εργαλεία, να κινητοποιήσει περισσότερες χώρες και να επενδύσει ουσιαστικά στη μεγαλύτερη, αλλά λιγότερο κατανοητή, βιολογική ζώνη της Γης.
Σήμερα, λαμβάνονται κρίσιμες αποφάσεις για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα και την πολιτική των ωκεανών, βασισμένες σε ένα εξαιρετικά περιορισμένο σύνολο δεδομένων. Αν θέλουμε να προστατέψουμε τον πλανήτη και να αποκαλύψουμε τα μυστικά του, ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε στα βάθη του, όχι μόνο για απαντήσεις, αλλά και για την ίδια την επιβίωση μας.
[via]
VIA: TechGear.gr
