Ένας στους δύο εργαζόμενους στην Ελλάδα ή το 52% δήλωσε πως εργαζόταν παραπάνω ώρες από αυτές που όριζε η σύμβασή του, ενώ 1 στους 3 άνδρες και 1 στις 10 γυναίκες δήλωσαν εργάζονταν από 6 και πάνω ώρες την εβδομάδα από αυτές που όριζε η σύμβαση εργασίας τους, όπως προκύπτει από έρευνα που έδωσε στη δημοσιότητα η ΓΣΕΕ με θέμα την ποιότητα εργασίας στην Ελλάδα. Ενδεικτικό της δύσκολης κατάστασης για τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους είναι και το γεγονός ότι ένας στους δύο δηλώνει ότι δεν πληρώνεται για τις παραπάνω ώρες εργασίας που κάνει, ενώ ένας στους τέσσερις αναγκάζεται να εργάζεται και στον ελεύθερο χρόνο του για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εργασίας του.
Από τους εργαζόμενους που δήλωσαν ότι εργάζονταν παραπάνω ώρες από αυτές που όρισζε η σύμβασή τους, το 48% εργαζόταν στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το 50% σε δραστηριότητες παροχής καταλύματος και υπηρεσιών, εστίασης καθώς και στη μεταποίηση, το 70% στις κατασκευές και το 44% στην ενημέρωση-επικοινωνία και σε δραστηριότητες σχετικές με την υγεία και την κοινωνική μέριμνα.
Επίσης, το 29% των ανδρών και το 11% των γυναικών δήλωσαν ότι εργάζονταν από 6 και πάνω ώρες την εβδομάδα από αυτές που όριζε η σύμβαση εργασίας τους. Το 12% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών, το 10% της ηλικιακής ομάδας 35-54 ετών και το 5% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών δήλωσαν ότι εργάζονταν πάνω από 10 ώρες την εβδομάδα. Πάνω από 6 ώρες την εβδομάδα δήλωσαν το 15% όσων εργάζονταν σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν 1-9 άτομα, το 22% σε επιχειρήσεις με 10-49 άτομα, το 25% σε επιχειρήσεις με 50-250 άτομα και το 32% σε επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων, δηλαδή όσο πιο μεγάλη ήταν η επιχείρηση τόσο περισσότεροι εργαζόμενοί της εργάζονταν επιπλέον ώρες από αυτές που όριζαν οι συμβάσεις τους.
Επιπλέον, το 66% των ανδρών και το 63% των γυναικών, το 56% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών, το 68% της ηλικιακής ομάδας 35-54 ετών και το 68% της ηλικιακής
ομάδας άνω των 55 ετών δήλωσαν είτε ότι δεν αμείβονταν καθόλου είτε ότι αμείβονταν μόνο για ένα μέρος της υπερεργασίας τους. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 68% των κατόχων μεταπτυχιακού ή διδακτορικού διπλώματος, το 50% εκείνων με πτυχίο ΑΕΙ/ΤΕΙ και εκείνων με τεχνική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, το 38% των αποφοίτων λυκείου και το 30% με εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο δήλωσαν ότι δεν αμείβονταν καθόλου για τις επιπλέον ώρες εργασίας τους.
Δεν πληρώνονται για τις ώρες υπερεργασίας
Σύμφωνα με την έρευνα της ΓΣΕΕ, είτε ότι δεν αμείβονταν καθόλου ή ότι αμείβονταν μόνο για ένα μέρος της υπερεργασίας τους δήλωσαν το 79% των εργαζομένων στην ενημέρωση-επικοινωνία, το 77% των εργαζομένων στην εκπαίδευση, το 77% των εργαζομένων σε επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, το 65% των εργαζομένων σε δραστηριότητες σχετικές με την υγεία και την κοινωνική μέριμνα, το 65% των εργαζομένων στις κατασκευές, το 63% των εργαζομένων στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο καθώς και στην επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, το 57% των εργαζομένων στη μεταποίηση και το 65% των εργαζομένων σε δραστηριότητες
παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης.
Την ίδια απάντηση έδωσαν το 60% των ερωτώμενων σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν 1-9 άτομα, το 64% στις επιχειρήσεις 10-49 ατόμων, το 70% στις επιχειρήσεις 50-250 ατόμων και το 68% στις επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων. Τα παραπάνω ευρήματα αναδεικνύουν ότι το σημερινό επιχειρηματικό και αναπτυξιακό υπόδειγμα της Ελλάδας, όπως και το ρυθμιστικό και ελεγκτικό πλαίσιο, επιτρέπει και παράγει σε μεγάλο βαθμό υπερεργασία, ανισότητες και παραβατικότητα. Η απλήρωτη υπερεργασία αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του εργασιακού περιβάλλοντος στην Ελλάδα και λειτουργεί ως ένας δομικός μηχανισμός αναδιανομής του εισοδήματος σε βάρος του κόσμου της εργασίας.
Αντικοινωνική οργάνωση του χρόνου εργασίας
Τα ευρήματα της μελέτης αναδεικνύουν επιπλέον διαστάσεις της χαμηλής ποιότητας και της αντικοινωνικής και αντιπαραγωγικής οργάνωσης του χρόνου εργασίας
περιλαμβάνοντας με υψηλά ποσοστά τύπους εργασίας, όπως η εργασία το Σαββατοκύριακο, τη νύχτα, στον ελεύθερο χρόνο ή με απροειδοποίητη αλλαγή βάρδιας, που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και την ευημερία των εργαζομένων. Το 57% των ανδρών και το 55% των γυναικών δήλωσαν ότι εργάζονταν από ένα και πάνω Σαββατοκύριακο τον μήνα, το 17% των ανδρών και το 10% των γυναικών ότι εργάζονταν νύχτα πάνω από 2 φορές τον μήνα και το 10% των ανδρών και το 7% των γυναικών ότι βίωναν συχνά ή πολύ συχνά απροειδοποίητη αλλαγή βάρδιας.
Το 43% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών, το 42% της ηλικιακής ομάδας 35- 54 ετών και το 39% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών δήλωσαν ότι εργάζονταν πάνω από 2 Σαββατοκύριακα τον μήνα, ενώ το 15% της ηλικιακής ομάδας 35-54 ετών, το 14% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών και το 13% της ηλικιακής ομάδας 17- 34 ετών δήλωσαν ότι εργάζονταν νύχτα πάνω από 2 φορές τον μήνα. Επίσης, συχνά ή πολύ συχνά απροειδοποίητη αλλαγής βάρδιας βίωσαν το 7% των ατόμων ηλικίας 17-34 ετών, το 11% των ατόμων ηλικίας 35-54 ετών και το 8% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι απαντήσεις των ερωτηθέντων με βάση το επίπεδο εκπαίδευσής τους. Το 45% όσων είχαν μεταπτυχιακό/διδακτορικό δίπλωμα, το 52%
εκείνων με πτυχίο ΑΕΙ/ΤΕΙ, το 60% εκείνων με τεχνική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση και το 63% των απόφοιτων λυκείου και όσων είχαν εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο δήλωσαν ότι εργάζονταν τουλάχιστον ένα Σαββατοκύριακα τον μήνα.
Πάνω από 2 φορές τον μήνα εργάζονταν νύχτα το 19% όσων είχαν τεχνική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, το 16% εκείνων με πτυχίο ΑΕI/ΤΕΙ και όσων είχαν εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο και το 12% εκείνων με μεταπτυχιακό/διδακτορικό δίπλωμα καθώς και των αποφοίτων λυκείου. Επίσης πάνω από 2 Σαββατοκύριακα τον μήνα δήλωσαν ότι εργάζονταν το 63% των εργαζομένων σε δραστηριότητες παροχής καταλύματος και υπηρεσίες εστίασης, το 47% στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το 37% στην ενημέρωση-επικοινωνία, το 32% στην εκπαίδευση και το 31% στη μεταποίηση.
Θολά τα όρια μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής
Η εργασία κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου θολώνει τα όρια μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής. Στο σύνολο του δείγματος το 25% δήλωσε ότι εργάστηκε στον
ελεύθερο χρόνο του για να ανταποκριθεί στις εργασιακές απαιτήσεις.
Ομοίως απάντησαν το 29% των ανδρών και το 20% των γυναικών, το 38% με μεταπτυχιακό/διδακτορικό δίπλωμα, το 29% εκείνων με πτυχίο ΑΕΙ/ΤΕΙ, το 22% εκείνων με τεχνική κατάρτιση και επαγγελματική εκπαίδευση και το 18% των αποφοίτων λυκείου και όσων είχαν εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο. Την ίδια απάντηση έδωσαν το 34% όσων εργάζονταν σε επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων, το 30% όσων εργάζονταν σε επιχειρήσεις 50-250 ατόμων, το 23% στις επιχειρήσεις των 10-50 ατόμων και το 17% στις επιχειρήσεις 1-9 ατόμων.
Τέλος, όσον αφορά την ευελιξία του ωραρίου εργασίας τους, δηλαδή τη δυνατότητα των εργαζομένων να πάρουν άδεια μερικών ωρών στη διάρκεια της εργάσιμης μέρας
για να διευθετήσουν προσωπικά ή οικογενειακά τους θέματα, που υποδηλώνει μια υγιή ισορροπία μεταξύ της προσωπικής και της επαγγελματικής τους ζωής, το 43%
των ανδρών και το 50% των γυναικών δήλωσαν ότι μπορούσαν να πάρουν τέτοιου είδους άδεια ελάχιστες φορές ή μόνο σε περιπτώσεις μεγάλης ανάγκης. Το ίδιο δήλωσαν το 47% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών, το 45% της ηλικιακής ομάδας 35- 54 ετών και το 41% ηλικίας άνω των 55 ετών. Επίσης, το 49% εκείνων που εργάζονταν σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν 1-9 άτομα, το 48% στις επιχειρήσεις που απασχολούσαν 10-19 άτομα, το 23% στις επιχειρήσεις που απασχολούσαν 50-250 άτομα και το 13% στις επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνάς της, η ΓΣΕΕ αναδεικνύει την ανάγκη λήψης μέτρων και υλοποίησης ρυθμιστικών παρεμβάσεων για την προστασία της εργασίας σε πολλά επίπεδα, τα οποία περιλαμβάνουν το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση, τον κλάδο δραστηριότητας, το μέγεθος των επιχειρήσεων. Οι πολιτικές και οι δράσεις για την προστασία της εργασίας αφορούν την προστασία των εργαζομένων από την εκμετάλλευση, από κινδύνους για την υγεία τους, από απρόβλεπτα και αντικοινωνικά ωράρια εργασίας και υπερβολικά πολλές και απλήρωτες ώρες εργασίας. Η αποτελεσματικότητα των πολιτικών αυτών περιορίζει φαινόμενα παραβατικότητας και ενισχύει την ικανότητα των εργαζομένων και των οικογενειών τους να επιδιώκουν την υλική ευημερία τους υπό συνθήκες αξιοπρέπειας, οικονομικής ασφάλειας και ίσων ευκαιριών, καθώς και να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες εργασίας και ζωής.
VIA: https://www.ot.gr
