Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόρισε σήμερα την πορεία για την ανάδειξη της Ευρώπης σε παγκόσμιο ηγέτη στην τεχνητή νοημοσύνη, μέσω του φιλόδοξου AI Continent Action Plan. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στη μετατροπή των παραδοσιακά ισχυρών βιομηχανιών της Ευρώπης και του εξαιρετικού ανθρώπινου δυναμικού της σε ισχυρούς πυλώνες καινοτομίας και επιτάχυνσης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Όπως επισημαίνεται από την Επιτροπή, η μάχη για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία στην AI παραμένει ανοιχτή.. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Σχέδιο Δράσης θα ενισχύσει τις ικανότητες καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα, μέσα από δράσεις και πολιτικές σε πέντε βασικούς άξονες.
Πρώτον, ενισχύεται η δημιουργία μεγάλης κλίμακας υποδομών δεδομένων και υπολογιστικής ισχύος AI. Η Επιτροπή θα ενδυναμώσει τις ευρωπαϊκές υποδομές AI και υπερυπολογιστών μέσω ενός δικτύου από AI Factories. Ήδη 13 από αυτές αναπτύσσονται γύρω από υπερυπολογιστές παγκόσμιας κλάσης στην Ευρώπη, παρέχοντας υποστήριξη σε νεοφυείς επιχειρήσεις, τη βιομηχανία και την ερευνητική κοινότητα για την ανάπτυξη μοντέλων και εφαρμογών AI. Οι υποδομές αυτές θα επιτελούν πολλαπλές λειτουργίες, όπως καθαρισμό και εμπλουτισμό δεδομένων, παραγωγή συνθετικών δεδομένων, ανωνυμοποίηση και συμμόρφωση με κανονισμούς ανταγωνισμού για συλλογική χρήση δεδομένων. Το περιεχόμενο των υπηρεσιών θα διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες κάθε κόμβου.
Παράλληλα, η ΕΕ θα συμβάλλει στη δημιουργία AI Gigafactories, μονάδων μεγάλης κλίμακας εξοπλισμένων με περίπου 100.000 υπερσύγχρονα chips AI. Οι εγκαταστάσεις αυτές θα συνδυάζουν τεράστια υπολογιστική ισχύ και data centres, προκειμένου να εκπαιδεύσουν και να αναπτύξουν πολύπλοκα μοντέλα AI σε άνευ προηγουμένου κλίμακα. Τα AI Gigafactories αναμένεται να ηγηθούν της επόμενης γενιάς προηγμένων μοντέλων και να διασφαλίσουν τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε κρίσιμους βιομηχανικούς και επιστημονικούς τομείς, με τη στήριξη δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Σήμερα δημοσιεύεται πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κοινοπραξίες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συμβατότητα με τους κλιματικούς στόχους της Ένωσης. Οι τοποθεσίες φιλοξενίας επιλέγονται βάσει ενεργειακής απόδοσης και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, αξιοποιώντας τεχνολογίες όπως προηγμένα συστήματα ψύξης και ανακύκλωση θερμότητας. Ο υπερυπολογιστής JUPITER αποτελεί παράδειγμα αυτής της προσέγγισης, όντας όχι μόνο ένας από τους ισχυρότερους στον κόσμο αλλά και ο πιο ενεργειακά αποδοτικός.
Η Επιτροπή θα ενισχύσει τις ιδιωτικές επενδύσεις στα Gigafactories μέσω του μηχανισμού InvestAI, ο οποίος θα κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους έως και 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ίδρυση έως πέντε τέτοιων εγκαταστάσεων εντός της Ένωσης. Παράλληλα, μέσω του Κανονισμού για την Ανάπτυξη του Cloud και της Τεχνητής Νοημοσύνης, επιδιώκεται η δημιουργία ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής προσφοράς cloud. Ο κανονισμός αποσκοπεί στον τριπλασιασμό της χωρητικότητας των data centres εντός 5 έως 7 ετών και στην πλήρη κάλυψη των αναγκών της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων έως το 2035. Περιλαμβάνει μέτρα για απλοποίηση των αδειοδοτήσεων και διευκόλυνση της πρόσβασης σε γη, ενέργεια και χρηματοδότηση για βιώσιμους παρόχους. Παράλληλα, ενισχύεται η ποικιλία επιλογών για ασφαλείς, ευρωπαϊκής βάσης, cloud υπηρεσίες.
Η ενίσχυση της πρόσβασης σε μεγάλες ποσότητες ποιοτικών δεδομένων αποτελεί έναν ακόμη κρίσιμο άξονα του Σχεδίου Δράσης, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη προϋποθέτει τη διαθεσιμότητα και αξιοποίηση εκτενών, υψηλής ποιότητας δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, θα δημιουργηθούν Εργαστήρια Δεδομένων (Data Labs) που θα συγκεντρώνουν και θα επεξεργάζονται δεδομένα από διαφορετικές πηγές, εντός των AI Factories. Τα Data Labs θα υποστηρίζουν ενέργειες όπως εμπλουτισμό δεδομένων με συνθετικές πηγές, κανονικοποίηση και ανωνυμοποίηση. Θα αξιοποιούν δεδομένα από τους Ευρωπαϊκούς Κοινούς Χώρους Δεδομένων, με δυνατότητα ανταμοιβής ή άλλων κινήτρων για τη διάθεσή τους. Παράλληλα, η Επιτροπή προετοιμάζει τη Στρατηγική για την Ένωση Δεδομένων, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2025. Η στρατηγική θα ενισχύσει την διαλειτουργικότητα, θα απλοποιήσει τη διαμοίραση δεδομένων διατομεακά και διασυνοριακά, θα μειώσει τη διοικητική πολυπλοκότητα και θα εδραιώσει ένα ενιαίο και σαφές νομικό πλαίσιο, με σεβασμό στα πρότυπα προστασίας προσωπικών δεδομένων και ασφάλειας.
Η ανάπτυξη αλγορίθμων και η ευρεία ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στους στρατηγικούς τομείς της Ένωσης αποτελεί επίσης βασική συνιστώσα του Σχεδίου. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα τη Στρατηγική Εφαρμογής της Τεχνητής Νοημοσύνης (Apply AI Strategy), η οποία θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες για την επιτάχυνση της υιοθέτησης και την ενίσχυση της καινοτομίας σε τομείς όπως η βιομηχανία και ο δημόσιος τομέας. Η στρατηγική θα στηριχθεί στην τεχνογνωσία και τις υποδομές της ΕΕ, όπως τα AI Factories και οι Κόμβοι Ψηφιακής Καινοτομίας (EDIHs), οι οποίοι παρέχουν τεχνική υποστήριξη, δοκιμές, χρηματοοικονομικές συμβουλές, εκπαίδευση και κατάρτιση. Οι EDIHs λειτουργούν ως κόμβοι ενιαίας πρόσβασης για επιχειρήσεις και δημόσιους οργανισμούς και διασφαλίζουν ότι οι ενδιαφερόμενοι έχουν πρόσβαση στην κατάλληλη τεχνογνωσία οπουδήποτε στην Ευρώπη, μέσω του πανευρωπαϊκού τους δικτύου.
Η ενίσχυση των δεξιοτήτων και του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης είναι ένας ακόμη πυλώνας του σχεδίου. Η Επιτροπή θα διευκολύνει τη διεθνή προσέλκυση και την επιστροφή Ευρωπαίων ειδικών μέσω πρωτοβουλιών όπως η πλατφόρμα Talent Pool, τα Talent Partnerships και τα Γραφεία Πολλαπλών Σκοπών για νόμιμη μετανάστευση. Επίσης, μέσω του προγράμματος “MSCA Choose Europe”, θα δοθεί σε πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα η δυνατότητα προσέλκυσης και ένταξης υψηλού επιπέδου ερευνητών σε μακροπρόθεσμα πλαίσια. Στο πλαίσιο της AI Skills Academy, η Επιτροπή θα αυξήσει σημαντικά την προσφορά ευρωπαϊκών πτυχίων (Bachelor, Master και διδακτορικών) στην AI, θα αναπτύξει πρόγραμμα ειδικευμένο στην generative τεχνητή νοημοσύνη και θα προωθήσει σχήματα μαθητείας, καθώς και προγράμματα επανένταξης γυναικών επαγγελματιών AI. Η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την AI Skills Academy θα ανοίξει στις 15 Απριλίου 2025.
Όσον αφορά τη ρυθμιστική υποστήριξη και την απλοποίηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει προτεραιότητα στην ομαλή εφαρμογή του Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act) και στην παροχή σαφούς πληροφόρησης προς τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στο πλαίσιο αυτό, θα δημιουργηθεί το AI Act Service Desk, ένας κεντρικός κόμβος πληροφόρησης και υποστήριξης, όπου οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να ζητούν βοήθεια και να λαμβάνουν εξατομικευμένες απαντήσεις σχετικά με τον κανονισμό. Το Service Desk θα συμπληρώνει το οικοσύστημα υποστήριξης της ΕΕ για την εφαρμογή του AI Act, το οποίο περιλαμβάνει και τους EDIHs, τα επερχόμενα regulatory sandboxes, την πρωτοβουλία AI Pact και τις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες.
Η Επιτροπή προγραμματίζει επίσης την ανάπτυξη επιπρόσθετων εργαλείων όπως έγγραφα καθοδήγησης, εργαλεία αυτοαξιολόγησης και πρότυπα για την τήρηση υποχρεώσεων. Η διαβούλευση Apply AI θα συλλέξει ανατροφοδότηση για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην εφαρμογή του AI Act, συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση πρόσθετων υποστηρικτικών μέτρων και στην ευρύτερη αξιολόγηση της ανάγκης για απλοποίηση του ψηφιακού νομικού πλαισίου.
Το Σχέδιο Δράσης συνοδεύεται από την έναρξη δύο δημόσιων διαβουλεύσεων, οι οποίες θα διαρκέσουν έως τις 4 Ιουνίου 2025. Η πρώτη αφορά τον Κανονισμό για την Ανάπτυξη του Cloud και της Τεχνητής Νοημοσύνης, καλώντας όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους. Η δεύτερη εστιάζει στη Στρατηγική Apply AI, με στόχο τον εντοπισμό προτεραιοτήτων, προκλήσεων και κατάλληλων πολιτικών προτάσεων. Επιπλέον, εντός Μαΐου 2025, θα ξεκινήσει και τρίτη διαβούλευση σχετικά με τη Στρατηγική για την Ένωση Δεδομένων. Παράλληλα με τις διαβουλεύσεις, η Επιτροπή θα οργανώσει διαλόγους με εκπροσώπους της βιομηχανίας και του δημόσιου τομέα, προκειμένου να συμβάλουν στη διαμόρφωση της στρατηγικής εφαρμογής AI. Αυτές οι ανταλλαγές θα βοηθήσουν στον εντοπισμό περιπτώσεων αναξιοποίητου δυναμικού, στη χαρτογράφηση της ενσωμάτωσης της AI στις επιχειρηματικές και παραγωγικές διαδικασίες και στην αναζήτηση ευκαιριών ευρύτερης κλίμακας ανάπτυξης των τεχνολογιών AI στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Παρά τη φιλοδοξία και το στρατηγικό εύρος του Σχεδίου Δράσης για την Ήπειρο της Τεχνητής Νοημοσύνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να αντιμετωπίσει και τις ανησυχίες που εκφράζονται από τον τεχνολογικό τομέα εντός και εκτός ΕΕ. Εταιρείες του χώρου έχουν επισημάνει ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο της Ένωσης, και ιδιαίτερα ο Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ενδέχεται να λειτουργεί περιοριστικά για την καινοτομία και να δυσχεραίνει τη λειτουργία νεοφυών επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η δημιουργία του AI Act Service Desk, με στόχο τη διευκόλυνση της συμμόρφωσης και την παροχή σαφών καθοδηγήσεων, εκλαμβάνεται και ως απάντηση στις επικρίσεις για νομική αβεβαιότητα.
Το σχέδιο της ΕΕ συγκρίνεται ήδη με αντίστοιχες πρωτοβουλίες στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι ρυθμιστικές αρχές κινούνται με γνώμονα την ενίσχυση της τοπικής υποδομής τεχνητής νοημοσύνης, συχνά με έμφαση στη διευκόλυνση των επιχειρήσεων. Στη Σύνοδο Κορυφής για την Τεχνητή Νοημοσύνη στο Παρίσι, εκπρόσωποι τόσο της αμερικανικής κυβέρνησης όσο και κορυφαίων εταιρειών όπως η OpenAI, εξέφρασαν δημόσια τον προβληματισμό τους για την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ρυθμιστικής πολιτικής, επισημαίνοντας την ανάγκη να εξισορροπηθεί η διαχείριση των κινδύνων με την ενθάρρυνση της καινοτομίας.
VIA: InfoCom.gr
