Ανακουφισμένοι εμφανίζηστηκαν οι φορείς χάραξης πολιτικής που συγκεντρώθηκαν αυτή την εβδομάδα στην Ουάσινγκτον και διαπίστωσαν πως η αμερικανοκεντρική οικονομική τάξη που επικρατούσε τα τελευταία 80 χρόνια, δεν καταρρέει ακόμη, παρά την εσωστρεφή προσέγγιση του Ντόναλντ Τραμπ.
Στις εαρινές συνεδριάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας κυριάρχησαν οι εμπορικές συνομιλίες, οι οποίες έφεραν επίσης κάποιες δηλώσεις αποκλιμάκωσης από την Ουάσινγκτον σχετικά με τις σχέσεις της με την Κίνα.
Το ευρωπαϊκό ενιαίο νόμισμα δεν είναι ακόμη έτοιμο να εκθρονίσει το δολάριο
Το βασικό ερώτημα
Αλλά κάποια βαθύτερα ερωτήματα αιωρούνταν πάνω από τους κεντρικούς τραπεζίτες και τους υπουργούς Οικονομικών μετά τις επιθέσεις του Τραμπ στους διεθνείς θεσμούς και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ: μπορούμε ακόμη να βασιστούμε στο δολάριο ΗΠΑ ως το ασφαλές καταφύγιο του κόσμου και στους δύο δανειστές που έχουν στηρίξει το διεθνές οικονομικό σύστημα από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;
Οι συνομιλίες με δεκάδες φορείς χάραξης πολιτικής από όλο τον κόσμο αποκάλυψαν μια γενικευμένη ανακούφιση για το γεγονός ότι ο Τραμπ μείωσε τις απειλές του να απολύσει τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ, τον θεματοφύλακα της διεθνούς θέσης του δολαρίου, τον οποίο είχε προηγουμένως χαρακτηρίσει «μεγάλο χαμένο».
Και πολλοί είδαν επίσης μια χρυσή τομή στην έκκληση του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ να αναδιαμορφωθούν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα σύμφωνα με τις προτεραιότητες του Τραμπ, διότι υπονοούσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επρόκειτο να αποχωρήσουν από τους δύο δανειστές που συνέβαλαν στη δημιουργία τους στη διάσκεψη του Μπρέτον Γουντς το 1944.
«Αυτή η εβδομάδα ήταν μια εβδομάδα συγκρατημένης ανακούφισης», σχολίασε στο Reuters ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Αυστρίας, Ρόμπερτ Χόλτζμαν. «Υπήρξε μια στροφή στη στάση της αμερικανικής κυβέρνησης, αλλά φοβάμαι ότι αυτή μπορεί να μην είναι η τελευταία. Διατηρώ τις επιφυλάξεις μου».
Μια πολιτικοποίηση της Fed και, σε μικρότερο βαθμό, η αποψίλωση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι σχεδόν υπερβολική για τους περισσότερους αξιωματούχους.
Χωρίς έναν δανειστή έσχατης καταφυγής, περίπου 25 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ομόλογα και δάνεια που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό, θα τεθούν υπό αμφισβήτηση.
Καμία εναλλακτική
Στο επίκεντρο των ανησυχιών των φορέων χάραξης πολιτικής βρίσκεται το γεγονός ότι δεν υπάρχει έτοιμη εναλλακτική λύση για τις Ηνωμένες Πολιτείες ως παγκόσμιο οικονομικό ηγεμόνα – μια κατάσταση που οι οικονομολόγοι γνωρίζουν ως «παγίδα Kindleberger» από τον διάσημο ιστορικό Charles Kindleberger.
Είναι βέβαιο ότι το ευρώ, ένα αποθεματικό νόμισμα που βρίσκεται σε απόσταση δεύτερης θέσης, κερδίζει όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα υπό το πρίσμα της νεοαποκτηθείσας ιδιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως νησίδας σχετικής σταθερότητας.
Ωστόσο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που μίλησαν στο Reuters ήταν ανένδοτοι ότι το ευρωπαϊκό ενιαίο νόμισμα δεν είναι ακόμη έτοιμο να εκθρονίσει το δολάριο και ότι στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να ελπίζει ότι θα προσθέσει λίγο στο 20% του μεριδίου του στα παγκόσμια αποθέματα.
Από τις 20 χώρες που μοιράζονται το ευρώ, μόνο η Γερμανία έχει την πιστοληπτική ικανότητα και το μέγεθος που απαιτούν οι επενδυτές από ένα ασφαλές καταφύγιο.
Ορισμένα άλλα μέλη είναι υπερχρεωμένα και επιρρεπή σε περιόδους πολιτικής και οικονομικής αναταραχής – με πιο πρόσφατη τη Γαλλία πέρυσι – που εγείρουν παρατεταμένα ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του μπλοκ.
Και η γεωγραφική γειτνίαση της ευρωζώνης με τη Ρωσία -ιδιαίτερα με τις τρεις χώρες της Βαλτικής που κάποτε αποτελούσαν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης- αποτελεί ακόμη ένα πρόβλημα
Με την Ιαπωνία να είναι πλέον πολύ μικρή και το βαριά διαχειριζόμενο νόμισμα της Κίνας να βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη θέση, αυτό δεν άφηνε καμία εναλλακτική λύση στο σύστημα του δολαρίου που υποστηρίζεται από τη Fed και τους δύο θεσμούς του Bretton Woods.
Γιατί δεν γίνεται χωρίς τις ΗΠΑ
Στην πραγματικότητα, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα δύσκολα θα μπορούσαν να επιβιώσουν αν ο μεγαλύτερος μέτοχός τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες, αποχωρούσαν, δήλωσαν αξιωματούχοι.
«Οι ΗΠΑ είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για τους συγκεκριμένους οργανισμούς», δήλωσε στο Reuters ο Πολωνός υπουργός Οικονομικών Andrzej Domanski. «Είμαστε ευτυχείς που παραμένουν».
Ωστόσο, ορισμένοι παρατηρητές υποστήριξαν ότι η αναταραχή της αγοράς τις τελευταίες εβδομάδες, η οποία είδε τα αμερικανικά ομόλογα, τις μετοχές και το νόμισμα να πωλούνται απότομα, μπορεί να ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν, καθώς ανάγκασε την κυβέρνηση να αλλάξει στάση.
«Όταν ο πρόεδρος Τραμπ μίλησε για την απόλυση του Τζέι Πάουελ, το γεγονός ότι οι αγορές αντέδρασαν τόσο έντονα σε αυτό, κατέληξε να είναι η “κόκκινη γραμμή” που απλώς υπενθύμισε στην κυβέρνηση ότι, αν την ξεπεράσετε, θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις», δήλωσε ο Νέιθαν Σέιτς, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της Citi.
VIA: https://www.ot.gr
