“Η υγεία δεν είναι ούτε πεδίο εξαγγελιών, ούτε αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τον χρόνο και τη γραφειοκρατία”, αναφέρει στο iatronet.gr η κ. Βάσω Ραφαέλα Βακουφτσή, πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και του Συλλόγου Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκώδους Κολίτιδας Ελλάδας, τονίζοντας ότι είναι θεμελιώδες κοινωνικό αγαθό και θεσμική υποχρέωση του κράτους δικαίου.
‘Εχοντας επιλέξει να διαδραματίσει έναν ενεργό, θεσμικό και ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών Υγείας, όχι με αντιπαράθεση, αλλά με προτάσεις, συνεργασίες και διεκδίκηση, η Ένωση, εκπροσωπεί το πιο ευάλωτο αλλά και πιο αποφασισμένο τμήμα της κοινωνίας: αυτούς που παλεύουν καθημερινά με τη χρόνια ασθένεια, τον πόνο και τη γραφειοκρατία. Όπως εξηγεί, πρόκειται για αυτούς που γνωρίζουν το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όχι από δελτία τύπου, αλλά από την πολύωρη αναμονή, τις ακυρώσεις ραντεβού, την απουσία γιατρού και την οικονομική επιβάρυνση.
Παρά τις επανειλημμένες συναντήσεις και τις δημόσιες δεσμεύσεις του υπουργείου Υγείας, πληθώρα κρίσιμων ζητημάτων που άπτονται της καθημερινότητας των ασθενών παραμένουν σε εκκρεμότητα και απαιτούν άμεσες λύσεις. Αυτά τα θέματα ζητήσαμε από την κ. Βακουφτσή να μας ξεδιπλώσει ακόμη μια φορά, με την ελπίδα ότι οι αρμόδιοι θα επιδείξουν και την ανάλογη υπευθυνότητα να ενσκήψουν σε αυτά. Ακολουθούν αναλυτικά οι θέσεις της:
Θεσμική θωράκιση ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ.
Η θεσμική ενίσχυση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά ανάγκη. Με τον νόμο 4690/2022 αναγνωρίστηκε επισήμως ο ρόλος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας ως θεσμικού συνομιλητή της Πολιτείας σε ζητήματα Υγείας. Παρότι η αναγνώριση αυτή αποτελεί θετικό βήμα, η ουσιαστική συμμετοχή των εκπροσώπων των ασθενών στα όργανα λήψης αποφάσεων παραμένει αποσπασματική και εν πολλοίς διακοσμητική, λέει χαρακτηριστικά η πρόεδρός της. Όμως, η συμμετοχή των ίδιων των πολιτών που βιώνουν τις συνέπειες των πολιτικών Υγείας είναι βασική προϋπόθεση για τον δημοκρατικό σχεδιασμό και την κοινωνική λογοδοσία.
Άρα, η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει τον ενεργό και θεσμικά κατοχυρωμένο ρόλο των εκπροσώπων των ασθενών σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων: από τις επιτροπές του ΕΟΠΥΥ και του υπουργείου Υγείας έως τα διοικητικά συμβούλια των νοσοκομείων, καθώς η οριζόντια συμμετοχή των εκπροσώπων των ασθενών σε όλα τα όργανα διακυβέρνησης της Υγείας αποτελεί θεμελιώδη αρχή της δημοκρατικής λογοδοσίας. Διαφορετικά, δηλαδή χωρίς θεσμική θωράκιση και ουσιαστική εκπροσώπηση, οι πολιτικές υγείας σχεδιάζονται χωρίς εκείνους που τις βιώνουν.
Αξιολόγηση και ποιότητα υπηρεσιών Υγείας
Χωρίς αξιολόγηση, δεν υπάρχει πρόοδος. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας παραμένει εγκλωβισμένο σε πρακτικές του παρελθόντος, χωρίς δείκτες ποιότητας, χωρίς διαφάνεια, χωρίς λογοδοσία.
Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει, η απουσία συστηματικής αξιολόγησης και τεκμηριωμένης παρακολούθησης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο σύστημα υγείας και αφήνει χώρο για παθογένειες. Η χώρα μας χρειάζεται έναν μηχανισμό διαρκούς αποτίμησης των δομών και των επαγγελματιών υγείας, με αντικειμενικά κριτήρια, διαφάνεια και δημόσια λογοδοσία.
Ανασφάλιστοι
Δυστυχώς, αναφέρει η κ. Βακουφτσή, το αφήγημα περί καθολικής και ισότιμης πρόσβασης καταρρέει καθημερινά στις ζωές χιλιάδων ανασφάλιστων πολιτών. Νέοι, μακροχρόνια άνεργοι, φτωχοί εργαζόμενοι και χρόνια πάσχοντες που δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τα βασικά, βρίσκονται αντιμέτωποι με αποκλεισμούς, καθυστερήσεις και άσχημη μεταχείριση. Το πρόβλημα της άνισης πρόσβασης συνδέεται στενά με την εφαρμογή του Νόμου 4368/2016, ο οποίος εισήγαγε τη δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης των ανασφάλιστων πολιτών στις δημόσιες υπηρεσίες Υγείας. Παρότι πρόκειται για σημαντικό θεσμικό βήμα, η πρακτική του εφαρμογή σκοντάφτει στη χρόνια υποστελέχωση των μονάδων υγείας, την περιορισμένη διαθεσιμότητα ιατρών και τη δυσλειτουργική πρωτοβάθμια φροντίδα. Οι ανασφάλιστοι χρόνιοι ασθενείς, δεν έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης της νόσου τους στον τόπο διαμονής τους λόγω έλλειψης της κατάλληλης ειδικότητας σε δημόσιες δομές και της μη πρόσβασής τους σε ιδιωτικές δομές. Ετσι, η θεωρητικά καθολική κάλυψη υπονομεύεται από τη δυσπρόσιτη πραγματικότητα.
Η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την καθολική, ισότιμη και αξιοπρεπή πρόσβαση όλων των πολιτών σε υπηρεσίες πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας και αποκατάστασης.
Έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας και θεραπείες
Η αναμονή για ραντεβού σε δημόσιες δομές ξεπερνά σε πολλές περιπτώσεις κάθε λογική. Όταν η πρόσβαση στις δημόσιες δομές είναι τόσο καθυστερημένη που ουσιαστικά ακυρώνει την ανάγκη ιατρικής φροντίδας, τότε δεν μιλάμε για πρόβλημα διαχείρισης. Η καθυστέρηση στην έναρξη εξειδικευμένων θεραπειών – οι οποίες σε ορισμένα νοσήματα καθορίζουν τη ζωή και την πρόγνωση του ασθενούς – συνιστά σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Οι εξειδικευμένες θεραπείες, οι καινοτόμες προσεγγίσεις, οι νέες τεχνολογίες, χάνουν το νόημά τους αν δεν φτάνουν εγκαίρως στον ασθενή. Γιατί όταν η αναμονή ακυρώνει στην πράξη το δικαίωμα στη φροντίδα, τότε δεν μιλάμε για οργανωτικό πρόβλημα, αλλά για συστημική αποτυχία.
Διαγνωστικές Εξετάσεις
Οι διαγνωστικές εξετάσεις – από τις απλές αιματολογικές μέχρι τις πιο σύνθετες απεικονιστικές – αποτελούν το σημείο μηδέν της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης. Παρ’ όλα αυτά, οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι με καθυστερήσεις, περιορισμένο αριθμό συμβεβλημένων παρόχων, ιδιωτικές χρεώσεις και “πλαφόν” που λειτουργούν τιμωρητικά, ιδίως για τους χρονίως πάσχοντες.
Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ)
Η πανδημία ανέδειξε τη σημασία της ΠΦΥ – και όμως, μετά από χρόνια μεταρρυθμίσεων, το κενό παραμένει τεράστιο. Οι ασθενείς δεν έχουν πρόσβαση σε προσωπικό γιατρό, η παραπομπή από δομή σε δομή παραμένει ανοργάνωτη και οι χρόνιοι ασθενείς αναγκάζονται να καταφεύγουν στα επείγοντα για τακτικά προβλήματα, σημειώνει η πρόεδρος της Ενωσης Ασθενών Ελλάδος.
Προτάσεις για ένα λειτουργικό και δίκαιο σύστημα Υγείας
Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας διατυπώνει ένα ολοκληρωμένο σύνολο παρεμβάσεων, με στόχο ένα δημόσιο σύστημα Υγείας που να παρέχει καθολική, ισότιμη και ποιοτική φροντίδα, χωρίς αποκλεισμούς και καθυστερήσεις.
- Θεσμική κατοχύρωση της συμμετοχής των ασθενών, όχι απλώς συμβουλευτικά, αλλά με δικαίωμα λόγου και ψήφου στα Διοικητικά Συμβούλια νοσοκομείων και στις επιτροπές χάραξης πολιτικής υγείας, με στόχο τη διασφάλιση της κοινωνικής λογοδοσίας και της διαφάνειας.
- Θεσμοθέτηση ανεξάρτητου μηχανισμού αξιολόγησης ποιότητας, με διαφανή κριτήρια, λογοδοσία και δημόσια προσβασιμότητα των αποτελεσμάτων, ώστε η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών να μην εξαρτάται από τον τόπο ή το είδος της δομής.
- Ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με μόνιμους προσωπικούς γιατρούς, διασύνδεση με δευτεροβάθμιες υπηρεσίες και έμφαση στην πρόληψη και τη διαχείριση χρόνιων παθήσεων. Η σημερινή αδυναμία πρόσβασης σε προσωπικό γιατρό οδηγεί πολλούς ασθενείς σε υπερφόρτωση των ΤΕΠ ή σε αναγκαστική προσφυγή στον ιδιωτικό τομέα.
- Εκσυγχρονισμός και επαρκής συντήρηση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και των ασθενοφόρων, καθώς και στελέχωση των εργαστηρίων, ώστε να εξασφαλίζεται η αξιοπιστία και η συνέπεια των διαγνωστικών υπηρεσιών.
- Εκσυγχρονισμός του συστήματος ραντεβού, με επανασχεδιασμό της γραμμής 1535 και ενοποίηση των βάσεων δεδομένων, ώστε να αποφεύγονται οι πολυήμερες καθυστερήσεις. Η αδυναμία εξυπηρέτησης σε πρωινά ραντεβού οδηγεί τους ασθενείς σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα με δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος.
- Επιτάχυνση της πρόσβασης στη φαρμακευτική καινοτομία, με μείωση των καθυστερήσεων που αφορούν τη διάθεση και διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων μέσω ΙΦΕΤ, καθώς και απλοποίηση της γραφειοκρατικής και άνισης διαδικασίας αιτήσεων. Η πρόσφατη καταγραφή της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας ανέδειξε μεγάλες καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, οδηγώντας συχνά τους ασθενείς σε αναγκαστικές αγορές φαρμάκων από ιδιωτικά φαρμακεία.
- Μείωση της ιδιωτικής δαπάνης για την Υγεία, μέσω αυξημένης δημόσιας χρηματοδότησης και αποκατάστασης της κάλυψης για υπηρεσίες όπως φυσικοθεραπείες, διατροφολογική και ψυχολογική υποστήριξη, ώστε να αντιμετωπιστεί η οικονομική εξάντληση των ασθενών που πληρώνουν από την τσέπη τους για βασικές ανάγκες φροντίδας.
- Θέσπιση κινήτρων για την προσέλκυση προσωπικού υγείας σε άγονες και υποστελεχωμένες περιοχές, με στοχευμένες πολιτικές για την ενίσχυση του ΕΣΥ και της βιωσιμότητας των δομών στην περιφέρεια.
Οι ασθενείς δεν είναι αριθμοί!
Η κοινωνία αλλάζει. Οι ασθενείς δεν είναι πλέον σιωπηλοί αποδέκτες. Είναι πολίτες με φωνή, δικαιώματα και γνώση. Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας ζητά το αυτονόητο: να ακουστεί η φωνή αυτών που βιώνουν το σύστημα υγείας καθημερινά, όχι ως αριθμοί, αλλά ως άνθρωποι. Οι ασθενείς αξίζουν ένα σύστημα υγείας που να υπηρετεί τον άνθρωπο, με συνέπεια, διαφάνεια και ποιότητα. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις. Το ερώτημα είναι πότε.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Μητσοτάκης: Δωρεάν ενδοκρινολόγος για όσους έχουν σοβαρό πρόβλημα παχυσαρκίας
Ποια είναι τα οφέλη της αρωματοθεραπείας
Διατροφή για αθλητές: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
VIA: iatronet.gr
