Η Ευρώπη, ένας από τους τέσσερις μεγάλους δορυφόρους του Δία που ανακάλυψε ο Γαλιλαίος πριν από 400 χρόνια, είναι ελαφρώς μικρότερη από τη Σελήνη της Γης και καλυμμένη από ένα παχύ στρώμα πάγου.
Κάτω από αυτό, υπάρχει ένας παγκόσμιος υπόγειος ωκεανός που παραμένει υγρός χάρη στη θερμότητα που παράγεται από την παλιρροϊκή πίεση της βαρυτικής δύναμης του Δία. Η επιφάνειά της είναι γεμάτη ρωγμές, κορυφογραμμές και λείες πεδιάδες, σημάδια μιας γεωλογικά ενεργούς περιοχής.
Δεδομένα Ευρώπης
- Μέση θερμοκρασία επιφάνειας: -160 βαθμοί Κελσίου (-260 βαθμοί Φαρενάιτ)
- Μέση απόσταση από τον ήλιο: 5,2 AU
- Διάμετρος: 3.100 χιλιόμετρα, ελαφρώς μικρότερη από την Σελήνη
- Όγκος: 15,9 δισεκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα
- Βαρύτητα: 1.315 m/s 2
- Ηλιακή ημέρα: 3,5 γήινες ημέρες
- Ηλιακό έτος: περίπου 12 γήινα χρόνια
- Ατμόσφαιρα: Εξαιρετικά αδύναμη, κυρίως οξυγόνο
Κρυοηφαιστειακή δραστηριότητα και μορφολογικά χαρακτηριστικά
Ο αισθητήρας Solid State Imager του διαστημοπλοίου Galileo αποκάλυψε ότι η επιφάνεια της Ευρώπης είναι γεωλογικά νεαρή και ποικιλόμορφη.
Ορισμένοι από τους θόλους με κυκλικά ή λοβοειδή σχήματα και λείες επιφάνειες θεωρούνται αποτέλεσμα κρυοηφαιστειακής δραστηριότητας – εκρήξεις νερού ή πάγου αντί για λιωμένο βράχο. Οι επιστήμονες έχουν κάνει διάφορες υποθέσεις για τους μηχανισμούς δημιουργίας αυτών των σχημάτων, όπως ο διαπειρισμός (η ανοδική κίνηση θερμότερου πάγου) και η απόθεση κρυολάβας.
Προηγούμενες μελέτες στην περιοχή Conamara της Ευρώπης είχαν εντοπίσει 38 υποψήφιους θόλους κρυολάβας. Νεότερη έρευνα από την Kierra A. Wilk του Κέντρου Πτήσεων Goddard της NASA επεκτείνει τον αριθμό στους 186, προσφέροντας νέα στοιχεία για τη συμπεριφορά της κρυολάβας και την πιθανότητα ανταλλαγής υλικών ανάμεσα στην επιφάνεια και τον υπόγειο ωκεανό – κάτι που ενισχύει την υπόθεση περί ενδεχόμενης κατοικησιμότητας.
Δεδομένα και ανάλυση μορφής θόλων
Η ομάδα χρησιμοποίησε εικόνες και τοπογραφικά δεδομένα από τις πτήσεις E6, E14, E15 και E17 του Galileo για να εντοπίσει και να χαρτογραφήσει τους θόλους, σημειώνοντας τη γεωλογική τους θέση, όπως εάν τέμνουν κορυφογραμμές, βρίσκονται μέσα σε κοιλότητες ή παρουσιάζουν ροές υλικών.
Για κάθε θόλο δημιουργήθηκαν τρία τοπογραφικά προφίλ και, με διορθώσεις στο γύρω έδαφος, υπολογίστηκε το σχετικό ύψος. Οι μέσες διάμετροι και τα ύψη χρησιμοποιήθηκαν σε μοντέλα ρευστομηχανικής για να κατανοηθεί ο τρόπος σχηματισμού τους. Ενώ οι θόλοι λάβας στη Γη χρειάζονται μήνες ή και δεκαετίες για να σχηματιστούν, οι θόλοι κρυολάβας στην Ευρώπη μπορεί να σχηματίστηκαν από έναν μήνα έως 50 χρόνια, ανάλογα με την ταχύτητα ψύξης του υλικού.
Η μελέτη προτείνει τη χρήση του μέγιστου ύψους αντί της μέσης τιμής για την εκτίμηση του ιξώδους, καθώς η χρήση της μέσης τιμής μπορεί να υποεκτιμήσει το ιξώδες έως και 100 φορές. Οι νέες εκτιμήσεις υποδηλώνουν πως η κρυολάβα της Ευρώπης ίσως να συμπεριφέρεται παρόμοια με βασαλτική ή ανδεσιτική λάβα της Γης, και πιθανόν να αποτελείται από παχύρρευστη άλμη πλούσια σε σωματίδια.
Προοπτικές για εξερεύνηση και ανακάλυψη ζωής
Οι διαφορές στο ιξώδες δείχνουν πιθανές ποικιλίες στη θερμοκρασία ή στη σύνθεση του εσωτερικού της Ευρώπης. Τα δεδομένα υψηλής ανάλυσης από την επερχόμενη αποστολή Europa Clipper θα βοηθήσουν στον εντοπισμό επιπλέον θόλων και ενεργών περιοχών, προσφέροντας βαθύτερη κατανόηση της γεωλογικής δραστηριότητας του φεγγαριού και της πιθανότητας να φιλοξενεί ζωή στις υπόγειες δεξαμενές της.
VIA: FoxReport.gr
