Ενώ κανείς δεν είναι εντελώς απρόσβλητος από την απειλή του κακόβουλου λογισμικού, μπορείτε σίγουρα να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο ακολουθώντας καλές πρακτικές ψηφιακής υγιεινής κατά την περιήγηση στο διαδίκτυο, τη λήψη εφαρμογών και την αλληλεπίδραση με emails ή μηνύματα που περιέχουν συνδέσμους ή συνημμένα.
Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι ο υπολογιστής σας είναι αργός, οι εφαρμογές «κρασάρουν» ξαφνικά ή βλέπετε προγράμματα ή διεργασίες που δεν αναγνωρίζετε, μπορεί να έχετε μολυνθεί από κάποιο malware. Για να το εντοπίσετε και να το αφαιρέσετε, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα.
Αποσυνδέστε τη συσκευή από το διαδίκτυο
Πρώτο βήμα: διακόψτε κάθε σύνδεση στο διαδίκτυο. Αυτό αποτρέπει την εξάπλωση του malware σε άλλες συσκευές του δικτύου σας ή την επικοινωνία του με την πηγή του για ενημερώσεις που μπορεί να προκαλέσουν περισσότερη ζημιά. Αν χρειαστεί να κατεβάσετε κάποιο εργαλείο, αποσυνδεθείτε μόλις ολοκληρώσετε τη λήψη.
Επανεκκινήστε σε Ασφαλή λειτουργία
Η Ασφαλής λειτουργία μειώνει τις διεργασίες που τρέχουν και σας βοηθά να απομονώσετε το κακόβουλο λογισμικό. Για να ξεκινήσετε σε Ασφαλή λειτουργία στα Windows 10 ή 11:
- Πατήστε Windows + I για να ανοίξετε τις Ρυθμίσεις.
- Επιλέξτε Ενημέρωση & ασφάλεια > Ανάκτηση ή Σύστημα > Ανάκτηση.
- Κάτω από την επιλογή Προχωρημένη εκκίνηση, πατήστε Επανεκκίνηση τώρα.
- Στην οθόνη «Επιλογή επιλογής», πατήστε Αντιμετώπιση προβλημάτων > Επιλογές για προχωρημένους > Ρυθμίσεις εκκίνησης > Επανεκκίνηση.
- Μετά τη δεύτερη επανεκκίνηση, πατήστε 4/F4 για Ασφαλή λειτουργία ή 5/F5 για Ασφαλή λειτουργία με Δικτύωση.
Μόλις μπείτε σε Ασφαλή λειτουργία, μη συνδεθείτε σε εφαρμογές ή υπηρεσίες, γιατί ορισμένα είδη κακόβουλου λογισμικού μπορούν να καταγράψουν τα στοιχεία σας από την οθόνη ή το πρόχειρο.
Παρακολουθήστε τη δραστηριότητα του υπολογιστή
Δείτε τι τρέχει στον υπολογιστή σας μέσω των εξής εργαλείων:
- Ιστορικό δραστηριότητας: Ρυθμίσεις > Απόρρητο και ασφάλεια > Ιστορικό δραστηριότητας.
- Πρόγραμμα προβολής συμβάντων (Event Viewer): αναζητήστε το από τη γραμμή αναζήτησης των Windows. Επεκτείνετε το Windows Logs και επιλέξτε την κατηγορία για να δείτε λεπτομερή αρχεία.
- Διαχειριστής εργασιών (Task Manager): Ctrl + Shift + Esc ή μέσω του μενού Έναρξη. Εντοπίστε διεργασίες με περίεργα ονόματα ή υπερβολική κατανάλωση πόρων και τερματίστε τις.
Καταργήστε προσωρινά αρχεία
Το malware ενδέχεται να δημιουργεί προσωρινά αρχεία για να κρύβεται ή να εξαπλώνεται. Μεταβείτε σε Ρυθμίσεις > Σύστημα > Αποθήκευση > Προσωρινά αρχεία και πατήστε «Κατάργηση αρχείων». Ενεργοποιήστε επίσης το Storage Sense (Αίσθηση αποθήκευσης) για αυτόματο καθαρισμό.
Επαναφέρετε το πρόγραμμα περιήγησης
Για να αναιρέσετε αλλαγές που ενδεχομένως προκάλεσε το malware:
- Chrome: Μενού > Ρυθμίσεις > Επαναφορά ρυθμίσεων > Επαναφορά στις αρχικές προεπιλογές.
- Edge: Ρυθμίσεις > Επαναφορά ρυθμίσεων > Επαναφορά στις προεπιλεγμένες τιμές.
- Firefox: Μενού > Βοήθεια > Περισσότερες πληροφορίες για επίλυση προβλημάτων > Ανανέωση Firefox > Τέλος.
Καθαρίστε επίσης την cache, τα cookies και το ιστορικό του browser.
Εκτελέστε σάρωση για κακόβουλο λογισμικό
Οι σαρωτές malware μπορούν να εντοπίσουν και να απομονώσουν τις απειλές. Τα Windows διαθέτουν τον Microsoft Defender, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και τρίτους σαρωτές για δεύτερη γνώμη.
Το PCMag προτείνει τα εξής:
- Avast (δωρεάν επιλογή)
- Malwarebytes (δωρεάν και ιδανικό για επίμονες μολύνσεις)
Κατεβάστε το εργαλείο που θέλετε, εάν έχετε ενεργοποιήσει Ασφαλή λειτουργία με Δικτύωση.
Επανεκκίνηση ή επαναφορά του υπολογιστή
Αν είστε σίγουροι ότι έχετε αφαιρέσει τις απειλές, κάντε επανεκκίνηση. Αν όχι, ίσως χρειαστεί να επαναφέρετε πλήρως τα Windows. Αν χρησιμοποιήσετε αντίγραφο ασφαλείας, βεβαιωθείτε ότι είναι από πριν τη μόλυνση.
VIA: FoxReport.gr