Μια μυστηριώδης κοσμική έκλαμψη που παρατηρήθηκε τον Δεκέμβριο του 2004 απέκτησε επιτέλους εξήγηση και μάλιστα εντυπωσιακή. Όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα, η έντονη ακτινοβολία δεν προήλθε από κάποιον άγνωστο εξωγήινο μηχανισμό, αλλά από έναν μαγνηταστέρα (magnetar), ένα σπάνιο και εξαιρετικά ισχυρό ουράνιο σώμα, με μαγνητικό πεδίο τρισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από αυτό της Γης.
Η έκρηξη δεν ήταν μόνο εντυπωσιακή από πλευράς φωτεινότητας. Η σημασία της έγκειται στο ότι αποκάλυψε έναν νέο μηχανισμό δημιουργίας πολύτιμων μετάλλων όπως ο χρυσός και η πλατίνα. Μέχρι πρότινος, οι επιστήμονες πίστευαν πως τα βαριά αυτά στοιχεία προέκυπταν αποκλειστικά από τη σύγκρουση και συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων, μια θεωρία που επιβεβαιώθηκε το 2017. Πλέον, προστίθεται ένα δεύτερο «κοσμικό χυτήριο»: το magnetar.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Astrophysical Journal Letters και πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Columbia με επικεφαλής τον Anirudh Patel, κατέδειξε ότι η γιγαντιαία έκλαμψη ακτίνων γάμμα ενός magnetar που βρίσκεται περίπου 30.000 έτη φωτός μακριά, προκάλεσε ραδιενεργό αποσύνθεση που με τη σειρά της οδήγησε στον σχηματισμό βαρέων στοιχείων.
Η ποσότητα των μετάλλων που παρήχθη είναι εντυπωσιακή: οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η έκρηξη παρήγαγε μάζα ίση με 27 σελήνες ή ακόμη και τη μάζα του πλανήτη Άρη σε μορφή χρυσού και πλατίνας.
Αξιοσημείωτο είναι πως η ερμηνεία του φαινομένου βασίστηκε σε ένα δεύτερο, πιο αδύναμο σήμα που εντοπίστηκε περίπου δέκα λεπτά μετά την αρχική έκρηξη. Αυτό το δευτερεύον σήμα είχε παραμείνει ανεξήγητο για σχεδόν δύο δεκαετίες. Η νέα ερμηνεία αποδίδει το σήμα στα προϊόντα της έκρηξης και αποκαλύπτει τον κρίσιμο ρόλο των magnetars στη γέννηση των βαρέων στοιχείων.
Ο Brian Metzger, συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε:
Το γεγονός αυτό είχε κάπως ξεχαστεί με τα χρόνια, αλλά μόλις αναλύσαμε τα δεδομένα, είδαμε ότι το μοντέλο μας ταιριάζει απόλυτα. Είναι μόλις η δεύτερη φορά που παρατηρούμε άμεσες αποδείξεις για τον σχηματισμό αυτών των στοιχείων. Είναι ένα τεράστιο βήμα για την κατανόηση της κοσμικής τους προέλευσης.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, έως και το 10% ή και περισσότερο από τον χρυσό και την πλατίνα που υπάρχουν σήμερα στη Γη μπορεί να έχει προέλθει από παρόμοια γεγονότα με εκείνο του 2004. «Είναι εκπληκτικό να σκέφτεται κανείς ότι η πλατίνα της βέρας μου μπορεί να έχει δημιουργηθεί σε μια τέτοια κοσμική καταστροφή», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας εκ των επιστημόνων.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους δρόμους στην κατανόηση του πώς διανέμονται τα χημικά στοιχεία στο Σύμπαν και αναδεικνύει τα magnetars σε κομβικά σημεία παραγωγής βαρέων μετάλλων, μετατρέποντας ένα μυστηριώδες παρελθοντικό γεγονός σε σταθμό για την αστροφυσική.
[via]
VIA: TechGear.gr
