Ο τυφοειδής πυρετός μπορεί να είναι σπάνιος στις ανεπτυγμένες χώρες, όμως η απειλή του παραμένει ζωντανή και μάλιστα ενισχυμένη στον σύγχρονο κόσμο. Νέα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως το βακτήριο Salmonella enterica serovar Typhi (S Typhi), που προκαλεί τη νόσο, αναπτύσσει εντυπωσιακή αντοχή στα αντιβιοτικά, με τα ανθεκτικά στελέχη να εξαπλώνονται ταχύτατα διεθνώς.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022, επιστήμονες ανέλυσαν το γονιδίωμα 3.489 στελεχών S Typhi που είχαν καταγραφεί την περίοδο 2014–2019 σε Νεπάλ, Μπανγκλαντές, Πακιστάν και Ινδία. Η έρευνα αποκάλυψε τη ραγδαία εξάπλωση του αποκαλούμενου extensively drug-resistant (XDR) Typhi, ενός υπερβακτηρίου με εκτεταμένη αντοχή σε πολλαπλά αντιβιοτικά.
Το XDR Typhi είναι ανθεκτικό όχι μόνο σε παλαιότερα βασικά αντιβιοτικά όπως η αμπικιλλίνη και η χλωραμφενικόλη, αλλά και σε νεότερες θεραπείες, όπως οι φθοροκινολόνες και οι κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι οι ανθεκτικές αυτές μορφές εξαπλώνονται παγκοσμίως με ανησυχητική ταχύτητα.
Παρόλο που η Νότια Ασία αποτελεί την κύρια εστία (με 70% των περιστατικών), έχουν ήδη καταγραφεί περίπου 200 διεθνείς μεταφορές του υπερβακτηρίου από το 1990 και μετά. Τα περισσότερα εξ αυτών εντοπίζονται σε νοτιοανατολική Ασία, ανατολική και νότια Αφρική, αλλά στελέχη έχουν βρεθεί ακόμη και σε ΗΠΑ, Καναδά και Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο λοιμωξιολόγος Jason Andrews από το Πανεπιστήμιο Stanford προειδοποιεί:
Η ταχύτητα με την οποία εμφανίζονται και διαδίδονται τα ανθεκτικά στελέχη του S Typhi προκαλεί σοβαρό προβληματισμό και καταδεικνύει την ανάγκη για επείγοντα προληπτικά μέτρα.
Μέχρι πρόσφατα, οι περιπτώσεις XDR αντιμετωπίζονταν με μακρολίδες όπως η αζιθρομυκίνη, το μοναδικό από του στόματος αντιβιοτικό που παρέμενε αποτελεσματικό. Όμως η νέα μελέτη αναφέρει πως μεταλλάξεις που προσδίδουν αντοχή και στην αζιθρομυκίνη αρχίζουν να εξαπλώνονται. Αν αυτές οι μεταλλάξεις υιοθετηθούν και από τα XDR στελέχη, δεν θα απομείνει καμία διαθέσιμη στοματική θεραπεία. Αξίζει να σημειωθεί πως αν ο τυφοειδής πυρετός μείνει χωρίς θεραπεία, η θνησιμότητα μπορεί να φτάσει έως και 20%. Σήμερα καταγράφονται 11 εκατομμύρια περιστατικά ετησίως παγκοσμίως.
Η λύση, σύμφωνα με τους ειδικούς, βρίσκεται στην πρόληψη και τον εμβολιασμό. Τα λεγόμενα συζευγμένα εμβόλια κατά του τυφοειδούς πυρετού (typhoid conjugate vaccines) έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν σημαντικά τις μελλοντικές επιδημίες. Ωστόσο, η παγκόσμια πρόσβαση σε αυτά τα εμβόλια παραμένει περιορισμένη.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η χρήση των εμβολίων πρέπει να επεκταθεί επειγόντως όχι μόνο σε χώρες με υψηλό ποσοστό ανθεκτικών λοιμώξεων, αλλά και σε άλλες περιοχές λόγω της εύκολης διασποράς μέσω διεθνών μετακινήσεων.
Το Πακιστάν έχει αναδειχθεί σε πρότυπο, καθώς ήταν η πρώτη χώρα παγκοσμίως που ενέταξε τον τακτικό εμβολιασμό κατά του τυφοειδούς πυρετού στο εθνικό της πρόγραμμα. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη στην Ινδία, ο εμβολιασμός παιδιών στις αστικές περιοχές θα μπορούσε να αποτρέψει έως και το 36% των περιστατικών και των θανάτων από τυφοειδή πυρετό.
Η παγκόσμια κοινότητα οφείλει να αντιμετωπίσει άμεσα την κρίση. Η αντοχή στα αντιβιοτικά είναι ήδη μία από τις κύριες αιτίες θανάτου διεθνώς, με περισσότερα θύματα από τον HIV ή την ελονοσία. Η επένδυση σε νέα αντιβιοτικά, η διάδοση των εμβολίων, και η παρακολούθηση των ανθεκτικών στελεχών είναι τα βασικά όπλα για να προλάβουμε μια επόμενη παγκόσμια υγειονομική κρίση.
Όπως έδειξε και η πανδημία του COVID-19, οι ασθένειες δεν γνωρίζουν σύνορα. Αν δεν δράσουμε τώρα, η απειλή του τυφοειδούς πυρετού μπορεί να μετατραπεί σε παγκόσμια υγειονομική καταστροφή.
[via]
VIA: TechGear.gr
